Jajka - czy warto je jeść, jak przechowywać, jak sprawdzić świeżość

Statystyczny Polak zjada co miesiąc około 11 jaj, co daje niewiele ponad 130 w ciągu roku. Liczba ta z roku na roku spada - w 2012 jedliśmy ich jeszcze 165 rocznie. W tym samym czasie średnia europejska wynosiła około 240.

Może wydawać się, że to niedużo, ale pamiętajmy, że to średnia. Są tacy, dla których każdy dzień zaczyna się od jajecznicy na śniadanie. Trudno także wyobrazić sobie Wielkanoc bez ugotowanych na twardo jajek.

Jajka to nie tylko składnik tradycyjnej kuchni czy śniadań na całym świecie. To także źródło energii, składników odżywczych oraz witamin.  Białko jaja kurzego zawiera wszystkie aminokwasy egzogenne, czyli te, których nasze ciało nie wytwarza. W jajku znajdziemy także luteinę, lecytynę, biotynę, witaminy: A, B1, B2, B6, B12, D, E i K oraz kwasy: foliowy i pantotenowy.

Jeszcze do niedawna lekarze stanowczo odradzali codzienne spożywanie jajek ze względu na dużą zawartość cholesterolu. Najnowsze badania dowiodły jednak, że możemy jeść ich o wiele więcej, niż przypuszczano.

W jednym jajku znajduje się aż 186 mg cholesterolu, podczas gdy w ciągu doby powinnyśmy przyjmować nie więcej niż 300 mg. Zdaniem specjalistów ze Światowej Organizacji Zdrowia dorosły, zdrowy człowiek może więc bez obawy jeść nawet 10 jajek tygodniowo. Należy jednak wliczać w limit te dodawane do makaronów czy ciast.

Chociaż udowodniono ponad wszelką wątpliwość, że cholesterol z jaj nie jest aż tak szkodliwy jak tłuszcze nasycone czy tłuszcze trans, które znajdziemy w słodyczach i fast foodach. Niektórzy jednak zalecają, aby dawkować je z umiarem, szczególnie w przypadku osób, które mają problem z cholesterolem.

Czytaj także: Jak gotować jajka, aby dobrze smakowały i łatwo się obierały?

Zdecydowanie najzdrowszymi jajkami są te znoszone przez kurki zielononóżki. Ptaki te są bowiem hodowane jedynie na wolnym wybiegu z zachowaniem wszystkich rygorów gospodarstwa ekologicznego. Takie jajka nie uczulają i zawierają mniej cholesterolu niż klasyczne kurze

Eksperci polecają również jajka przepiórcze, jako iż podobnie jak w przypadku tych od zielononóżek, nie wywołują reakcji alergicznej u osób uczulonych. Ponadto oprócz składników, jakie znajdziemy w jajach kurzych, zawierają również żelazo, miedź, cynk i fosfor.

Co zaś tyczy się jaj kurzych, poleca się kupowanie tych znoszonych przez kury hodowane na wolnym wybiegu, najlepiej w warunkach ekologicznych. Zwierzęta te karmione są naturalnymi paszami i mają wystarczająco dużo miejsca, aby normalnie się rozwijać. Stanowczo odradza się jedzenie jajek z chowu klatkowego.

Czytaj także: Jajka, jak naprawdę wpływają na nasze zdrowie?

Jak w takim razie sprawdzić, które jajko jest które? To bardzo proste. Jeżeli kupujemy je w sklepie, muszą być oznaczone pieczątką. Na niej znajdziemy wszystkie potrzebne informacje.

Pierwszy znak to cyfra od 0 do 3, oznaczająca sposób chowu kur:

• 0 -chów ekologiczny
• 1 - wolny wybieg
• 2 - chów ściółkowy
• 3 - klatkowy

Kolejne dwa znaki to oznaczenie kraju pochodzenia produktu. W większości przypadków spotkacie się tutaj z literami PL. Następnie mamy oznaczenie województwa, powiatu, zakresu działalności firmy, a na końcu jej kod weterynaryjny.

Na opakowania można także znaleźć informacje dotyczące rozmiaru jajek: S, M, L, XL. S to jajka o wadze poniżej 53 g, M od 53 do 63, L od 63 do 73, a XL powyżej 73 g.

W bardzo prosty sposób, opracowany przez najlepszych specjalistów kulinarnych na świecie, czyli polskie gospodynie domowe.

Wystarczy przygotować szklankę wypełnioną wodą i wrzucić jajko do środka. Jeśli opadnie na dno i położy się płasko, jest świeże i można bez obaw je zjeść. Jeżeli jednak będzie się unosić na powierzchni albo nie opadnie do końca, oznacza to, że prawdopodobnie jest zepsute. Jak długo jajka są świeże? Uznaje się, że jajko nadaje się do zjedzenia do 28 dni od jego zniesienia.

Czy można trzymać jajka w lodówce? Jak najbardziej. Nawet powinno się trzymać je właśnie tam, albowiem niska temperatura przedłuża ich świeżość. Trzymane w temperaturze pokojowej szybciej się zepsują.

Czy można je mrozić? Tak, ale pod jednym warunkiem. Mianowicie, że zamrozimy je... bez skorupki. Mrożenie jajek w skorupkach doprowadzi do tego, że zaczną pękać i narażą całą przechowywaną żywność na skażenie. Nie poleca się także wsadzania do zamrażarki jajek ugotowanych na twardo lub miękko.

Sprawdź również: Jak gotować jajka?

Na koniec pytanie, które spędza sen z powiek wielu Polaków. Wielkanoc zbliża się nieubłaganie, a do nas dociera coraz więcej doniesień, jakoby na święta miało zabraknąć jajek w sklepach. Inflacja i napaść Rosji na Ukrainę mają bardzo negatywny wpływ na niemal każdy segment gospodarki, także branżę spożywczą.

Wiadomości są dwie, a nawet trzy: dobra, zła i zła. Dobra jest taka, że handlowcy nie spodziewają się długotrwałych braków w zaopatrzeniu, jeśli chodzi o jajka. Sygnalizują jednak, że mogą pojawić się chwilowe przerwy w dostawach. Dodatkowo możemy spodziewać się wyraźniej podwyżki cen. Zarówno ze względu na wspomniane czynniki, jak i na wzrost eksportu produktów drobiowych, wynikający z osłabiającej się złotówki.

Czytaj także: Podrożeją jajka i drób. Czy zabraknie ich na Wielkanoc?

"Państwa importujące z Polski jaja oraz drób oferują polskim producentom lepsze ceny, co zwiększa atrakcyjność eksportu i powoduje zanik konkurencji na polskim rynku" - informuje Polska Federacja Hodowców Drobiu. “W ciągu najbliższych tygodni może to doprowadzić do kłopotów z zaopatrzeniem się sklepów w mięso drobiowe i jaja. Wpływ na to może mieć również wojna na Ukrainie, przez którą zmniejszyła się podaż drobiu i jaj z tego kraju, a także znacząco wzrosły ceny pasz".

Generalnie nie powinniśmy obawiać się tego, że na naszych stołach wielkanocnych zabraknie jajek. Nasze portfele staną się jednak jeszcze chudsze.

***

Polecamy też: 

Jajka na śniadanie na trzy sposoby! To samo zdrowie!

5 pomysłów na jajka faszerowane