Myj ręce, bo...

Nazywane są chorobami brudnych rąk, bo do ich rozwoju prowadzi brak higieny. Najczęściej tą drogą przenoszone są zakażenia pokarmowe.

Teraz, u progu lata niebezpieczne bywają niemyte truskawki. Mogą mieć na sobie wywołujące biegunkę entero- i norowirusy, a także pasożyty. Owoce najczęściej zanieczyszczają zwierzęta, które żyją w lasach czy przydomowych ogródkach. W ten sposób przenoszone są pasożyty odzwierzęce. Dlatego nie wolno podjadać truskawek (także jagód czy poziomek) z łubianki, ale trzeba donieść je do domu i umyć.

W naszym kraju najczęstszą przyczyną zatruć pokarmowych jest salmonella i gronkowiec. Pałeczki salmonelli najczęściej są w surowych jajkach, mięsie i mleku oraz w zrobionych z nich lodach, ciastkach z kremem, majonezach, tatarze, pastach rybnych, galaretkach i pasztetach.

Zatrucie pojawia się w ciągu 6-72 godzin po zjedzeniu trefnego produktu. Masz silne skurcze brzucha, biegunkę, gorączkę (nawet do 39 st. C), boli Cię głowa, masz dreszcze, mdłości (niekiedy wymioty). Zatrucie salmonellą może trwać nawet tydzień. Stosuj lekką dietę i jak najwięcej pij letnich, nieosłodzonych płynów np. herbatę, miętę.

Uwaga! Zaprowadź do lekarza dzieci, osoby starsze i chorych na cukrzycę. U nich zatrucie salmonellą może być bardzo niebezpieczne. Nieco inaczej przebiega zatrucie gronkowcem, który żyje w powietrzu, kurzu i wodzie.

U około 60 proc. osób są w błonie śluzowej górnych dróg oddechowych. Gdy trafią na dobrą pożywkę (lody, ciastka, jajka, sałatki, mleko i nabiał, mięso, wędliny, drób, przetwory z ryb) namnażają się i wtedy zaczynają truć.

Zatrucie gronkowcem pojawia się 2-4 godzin od zjedzenia. Wciąż wymiotujesz i bardzo boli cię nadbrzusze. Masz lekko podwyższoną temperaturę. Czasami pojawia się biegunka. Musisz przejść na lekką dietę i dużo pić. Do wody warto dodać sód, potas, chlorki i glukozę. Gdy zatrucie jest bardzo silne, idź do lekarza.

Inną częstą chorobą brudnych rąk jest wirusowe zapalenie wątroby typu A, czyli tzw. żółtaczka pokarmowa. Wywołuje ją enterowirus, którym zakażamy się wyłącznie od innego człowieka. Co ciekawe, chory może przenosić wirus, zanim u niego samego pojawią się jakiekolwiek objawy choroby (gorączka, zażółcenie spojówek i skóry, biegunka, torsje, bóle brzucha, ciemny mocz, jasny stolec, bardzo swędząca skóra).

Wirusy zapalenia wątroby typu A wydostają się wraz z kałem. Wystarczy, że ktoś w toalecie nie umyje dokładnie rąk, potem zakręci kran, my za chwilę przekręcimy ten sam kurek, też nie umyjemy dłoni i żółtaczka gotowa. Choroba objawia się zazwyczaj po 2 tygodniach od zakażenia. Niedyspozycja trwa od 6 do 50 dni. Leczenie jest objawowe, czyli leżenie i picie dużej ilości płynów. Zakażeniu zapobiega szczepienie, które uodparnia na 10 lat.

Brak higieny może wywołać zapalenie jamy ustnej. Pojawia się jej obrzęk, pieczenie oraz bolesność przy przełykaniu. Masz uczucie drapania w gardle, wrażenie, jakby w przełyku było ciało obce. Pojawia się nalot pokrywający błonę śluzową i zęby oraz ostry ból i pieczenie.

Często towarzyszy temu nieprzyjemny zapach z ust, zaburzenia smaku i węchu oraz uporczywa suchość jamy ustnej. Leczenie to przede wszystkim płukanie ust środkami odkażającymi, stosowanie preparatów, które znieczulają oraz łagodzą ból, podrażnienie i stan zapalny.

Częstą chorobą dzieci jest owsica. Zakazić się można jedząc niemyte owoce lub warzywa, na których znajdują się jaja tego pasożyta. Z nich to, już w jelitach wylęgają się owsiki. Nocami samica wychodzi na zewnątrz i składa jaja na skórze dziecka, w okolicach odbytu, powodując świąd.

Gdy dziecko zaczyna gorzej spać, w nocy kręci się i wierci, drapie po pupie, traci apetyt, jest blade, ma podkrążone oczy, czasem zaczyna się moczyć, skarżyć na bóle brzucha, wtedy idź do lekarza - leki niszczące owsiki są na receptę.

OwsikiMieszkają w przewodzie pokarmowym, ich jedynym żywicielem jest człowiek. Dojrzałość osiągają po 2-4 tygodniach. W końcowym okresie życia w okolicy odbytnicy żywiciela samica składa nawet 12 tys. jaj, zawierających larwy pasożyta.

Glista ludzkaMożna się nią zarazić jedząc warzywa, które były nawożone ludzkimi fekaliami lub pijąc zanieczyszczoną wodę. Bytuje w jelicie cienkim, ale larwy zanim osiądą, wędrują przez całe ciało, nieźle nas podtruwając.

ShigellaWywołuje czerwonkę bakteryjną, chorobę na szczęście u nas rzadką. Do zakażenia dochodzi przez bezpośredni kontakt z chorym lub pośrednio przez spożywanie pokarmów zanieczyszczonych kałem, np. warzyw, owoców i mleka.

SalmonellaW sprzyjających warunkach (ciepło, wilgoć, obecność białka) bakterie te mogą żyć kilka miesięcy poza żywym organizmem, choć wolą w jelicie. Niszczy je gotowanie.

Giardia LambliaDostaje się do naszego organizmu, gdy wypijemy skażoną wodę. Cysty mogą przetrwać w wodzie do 3 miesięcy! Pasożyt zamieszkuje jelito cienkie i powoduje złe wchłanianie, zwłaszcza lipidów i witamin rozpuszczalnych w tłuszczach.