Alergia na pyłki roślin

Uczulenie na fruwające w powietrzu pyłki nosi nazwę alergii wziewnej i dotyczy ok. 20 proc. z nas. Może wystąpić w każdym momencie życia. Gdy uczulający pyłek dostaje się do nosa czy oczu, w organizmie dochodzi do nagłego wyrzutu do krwi dużych ilości substancji wywołujących stan zapalny, m.in. histaminy. Wiosną i wczesnym latem, gdy kwitną drzewa, trawy i chwasty, ryzyko alergii wziewnej jest najwyższe.

Alergia powstaje na skutek nadwrażliwości układu odpornościowego, prowadząc do nadmiernych reakcji obronnych organizmu. Z jednej strony rolę odgrywają czynniki genetyczne, a z drugiej środowisko, w którym przebywamy.

Gdy jedno z rodziców jest alergikiem, ryzyko wystąpienia choroby u dziecka wynosi ok. 40 proc. (jeśli oboje - aż 80 proc.). Problem może pojawić się już w okresie niemowlęcym w postaci alergii pokarmowej czy atopowego zapalenia skóry, by później przekształcić się w postać wziewną alergii czy astmę oskrzelową. Zmiany te w przebiegu miesięcy i lat noszą nazwę marszu alergicznego.

W związku ze wzrastającą średnią długością życia alergia, która objawia się dopiero w starszym wieku, może mieć przebieg ciężki i gwałtowny. Jej objawy nasilają osłabiona odporność oraz choroby współistniejące.

Do rozwoju alergii przyczyniają się: długotrwały stres, wyczerpanie fizyczne i psychiczne, chroniczne niedosypianie, palenie tytoniu oraz smog - z tym zastrzeżeniem, że cząstki zanieczyszczeń atmosferycznych nie alergizują, ale uszkadzają drogi oddechowe i ułatwiają przenikanie alergenów. Jeżeli nasze mechanizmy obronne nie działają sprawnie, kontakt z dużą ilością atakujących nas pyłków może być ryzykowny.

Zachorowaniu na alergię sprzyja niewłaściwa dieta, bogata w konserwanty, a uboga w cynk, selen, żelazo, witaminy i inne składniki odżywcze. Dlatego alergię uważa się za chorobę cywilizacyjną.

Początek może być ledwie zauważalny, np. odczuwasz jedynie swędzenie nosa i spojówek. Inne typowe objawy to:

• kichanie salwami, np. 5-10 razy (najczęściej po wyjściu z domu), wodnisty wyciek z nosa lub

• uczucie zatkanego nosa, często również ból u nasady, łzawienie i pieczenie oczu, zaczerwienienie

• spojówek, chrypka, drapanie w gardle, pokasływanie, duszności spowodowane skurczem oskrzeli (astma), przewlekłe zapalenie oskrzeli ze świszczącym oddechem, bóle brzucha, świąd u nasady języka, nudności, wymioty, biegunka (alergia może zaatakować układ pokarmowy), wypryski, swędzenie skóry, bąble, gorączka sienna, wstrząs anafilaktyczny.

Aby ustalić przyczynę choroby, zgłoś się do poradni alergologicznej. Skierowanie otrzymasz od swojego lekarza rodzinnego. Alergolog przeprowadzi szczegółowy wywiad rodzinny i zleci testy skórne lub ocenę swoistych przeciwciał IgE. Lekkie nakłuwanie skóry podczas zabiegu nie jest bolesne. Obrzęk i zaczerwienienie w miejscu zaaplikowania alergenu, np. pyłku brzozy, świadczy o tym, że to właśnie on jest sprawcą uczulenia.

Rzadziej wykonuje się testy prowokacyjne, podając do nosa czy oka roztwór z substancją podejrzewaną o wywoływanie alergii. Twoja gwałtowna reakcja, np. kichanie, duszność, potwierdzą diagnozę.

Unikanie alergenów nie zawsze jest możliwe. Dlatego jeśli jesteś uczulona na pyłki roślin wiatropylnych:

Ogranicz wychodzenie na zewnątrz w czasie słonecznej i wietrznej pogody, noś okulary (jak najszczelniej osłaniające oczy), zamykaj okna w czasie jazdy samochodem, często zmieniaj filtry klimatyzacji, nie przebywaj w pobliżu otwartych okien, jadąc pociągiem czy autobusem, po powrocie do domu myj twarz, płucz nos i spojówki roztworem soli fizjologicznej, kup oczyszczacz powietrza.

Leki przeciwalergiczne a Covid-19

Leków przeciwalergicznych nie należy odstawiać na własną rękę, a tak właśnie z obawy przed koronawirusem robi wiele osób, w tym nawet chorzy na astmę. Obawiają się, że stałe zażywanie sterydów prowadzi do osłabienia odporności. Tymczasem po odstawieniu leków szybko nasila się stan zapalny oraz obrzęk tkanek, przez co wirus łatwiej wnika do dróg oddechowych i przebieg choroby może być zdecydowanie cięższy.