Cholesterolowi mówimy nie!

Czemu tradycyjna jest niezdrowa? Choroby krążenia rozwijają się u osób, u których obfituje ona w tłuszcze zwierzęce - mięso, jaja, masło i ser żółty. Unikać należy zwłaszcza czerwonego mięsa, gdyż zawiera dodatkowo homocysteinę, aminokwas uszkadzający ściany naczyń krwionośnych. Groźne dla zdrowia są utwardzone tłuszcze roślinne trans w "twardych" margarynach, wyrobach cukierniczych, fast foodach. Najzdrowsza jest dieta śródziemnomorska, bogata w oliwę, ryby, warzywa i owoce.

Jak nadwaga wpływa na gospodarkę lipidową? Im jest nas "więcej", tym gorzej radzi sobie z tym nasz organizm. Tłuszcz odkłada się bowiem nie tylko na udach czy talii, ale też między narządami jamy brzusznej. Taki wewnętrzny tłuszcz ma odmienne właściwości od podskórnej tkanki tłuszczowej, gdyż zachowuje się niczym gruczoł wydzielania wewnętrznego.

Produkuje substancje o potężnym działaniu biologicznym, zwane adipokinami. Modyfikują one działanie insuliny, prowadząc do cukrzycy, uszkadzają wątrobę, wywołują choroby reumatyczne.

Dlaczego to takie ważne? Palenie tytoniu ma duży wpływ na cholesterol. Dym go utlenia, a w takiej postaci szybciej tworzą się z niego złogi miażdżycowe. U palaczy częściej dochodzi też do uszkodzenia tętnic, do których łatwiej przylega ta groźna dla naszego zdrowia pochodna tłuszczu. Co ciekawe, zaobserwowano, że u kobiet chorobotwórczy proces przebiega z większym nasileniem niż u mężczyzn. Rzucenie palenia może zrównoważyć ilość lipidów krążących we krwi.

Czym są fitosterole? W jaki sposób działają? Fitosterole to związki roślinne mające budowę chemiczną zbliżoną do cholesterolu. Najlepszym naturalnym ich źródłem są nierafinowane oleje roślinne (kukurydziany, sojowy), zarodki zbóż, nasiona (np. lnu) i orzechy.

Dlaczego mają korzystny wpływ na serce i układ krążenia? Regulują w naszym organizmie prawidłowe stężenie cholesterolu. Jest to możliwe, gdyż hamują jego wchłanianie do krwi z przewodu pokarmowego oraz ułatwiają wydalanie na zewnątrz. Pod jednym warunkiem - że zjadamy ich odpowiednio dużo.

Niestety, w naszym codziennym menu ilość steroli roślinnych sięga najwyżej 400 mg dziennie (Japończycy spożywają ich dwa razy więcej!). Tymczasem - by obniżyć poziom cholesterolu o 7-10 proc. należy zjadać ich 1,5-2,4 g! Dlatego warto włączyć do swojego jadłospisu wzbogacane o te cenne substancje produkty z grupy żywności funkcjonalnej. Jeśli więc masz zaleconą od lekarza dietę antycholesterolową, szukaj w sklepach jogurtów ze sterolami roślinnymi i "dobrymi" bakteriami probiotycznymi.

Aktywność fizyczna powoduje szybsze spalanie tłuszczu, przez co mniej go zostaje do produkcji cholesterolu. Naukowcy z Uniwersytetu w Północnej Dakocie odkryli, że ludzie, którzy regularnie uprawiają sport, mają znacząco niższy poziom cholesterolu niż ci, którzy leniwie spędzają czas na kanapie przed telewizorem.

Regularny, umiarkowany wysiłek fizyczny pomaga nam też walczyć z nadciśnieniem tętniczym i z nadwagą. Polecane - zwłaszcza dla osób w wieku bardziej zaawansowanym - są: jazda na rowerze, pływanie, spacery oraz nordic walking, czyli wędrówki z kijkami.

Życie na gorąco 10/2011