Choroba wrzodowa. Co jeść, aby uniknąć jej zaostrzenia?
Odżywianie przy chorobie wrzodowej wymaga szczególnie właściwego doboru potraw i ich składników, które pomogą złagodzić dolegliwości i nie wywołają stanów zapalnych. Dlatego proponowane poniżej posiłki są zarówno lekkostrawne, jak i smaczne, a przygotowała je Alicja Kalińska z poradni dietetycznej SetPoint.
Choroba wrzodowa należy do jednej z najczęstszych chorób przewodu pokarmowego. Obecnie szacuje się, że cierpi na nią nawet 10 proc. populacji. Często pozostaje niewykryta ze względu na niespecyficzne objawy, jakie jej towarzyszą. Zaliczamy do nich łagodne bóle pojawiające się w nadbrzuszu po posiłku, zgagę oraz pieczenie w przełyku, nudności, czasem wzdęcia. Dlatego zalecana dieta powinna być lekkostrawna z ograniczeniem substancji pobudzających wydzielanie soku żołądkowego oraz błonnika pokarmowego.
Śniadanie z zawartością białka łagodzi dolegliwości spowodowane chorobą, gdyż ma zdolność blokowania kwasu solnego. Podobnie działa łatwo przyswajalny tłuszcz znajdujący się w żółtku oraz olej z pestek winogron, który dodajemy do sosu. W ten sposób unikamy mechanicznego i chemicznego podrażniania żołądka oraz dwunastnicy. Dodatek roszponki sprawi, że śniadanie będzie nieco bogatsze w błonnik oraz antyoksydanty i żelazo. Jest to szczególnie ważne w przypadku zaostrzenia choroby, kiedy pojawiają się krwawienia i poza leczeniem farmakologicznym wymagana jest także zwiększona podaż żelaza. Natomiast sos nada potrawie smaku.
Osoby cierpiące z powodu choroby wrzodowej często odczuwają osłabienie apetytu, dlatego posiłki powinny być nie tylko dostosowane do ich potrzeb zdrowotnych, ale także smaczne. Dlatego propozycjana obiad to ryż zapiekany z gruszkami o lekkim posmaku wanilii. Osoby na diecie łatwostrawnej skarżą się na jałowość potraw, warto więc wprowadzać delikatne przyprawy np. cynamon, który dzięki zawartości olejków eterycznych łagodzi wzdęcia. Ryż biały oraz pieczone gruszki są bardzo dobrze tolerowane przez organizm nawet w czasie zaostrzenia objawów, a dodatek masła pomaga dodatkowo neutralizować nadmiar kwasu solnego w żołądku, podobnie jak dodatek piany z białek.
Wiele osób unika jadania warzyw w obawie przed nasileniem dolegliwości bólowych. Proponowana na kolację sałatka zawiera buraki, które są warzywem bogatym w antyoksydanty i rozpuszczalny błonnik. Dostarczają one również niezbędnych substancji odżywczych i łagodzą podrażnienia. Osoby będące na diecie ograniczającej pokarmy, które pobudzają wydzielanie soków trawiennych nie mogą spożywać większości serów, w tym żółtego, fety oraz mozzarelli z powodu zbyt dużej zawartości tłuszczu. Z tego powodu ricotta jest dobrym rozwiązaniem, dostarcza bowiem łatwostrawnego białka, które ogranicza kwas solny w żołądku.
Posiłki powinny być spożywane często, co 3-4 godziny. Na 1-2 godziny przed snem należy zjeść lekką kolację w celu uniknięcia tzw. bólów czczych.
Śniadanie
Czas przygotowania: 10 minut | Poziom trudności: łatwe
Białko: 12,6g | Tłuszcze: 17g | Węglowodany: 19,5g | Kaloryczność: 275 kcal
GDA*- Białko: 25% | Tłuszcze: 24,3% | Węglowodany: 7,2% | Kaloryczność: 14%
Składniki
- 1 łyżka białego octu,
- 1 jajo, 1/4 opakowania roszponki.
sos:
- 1/2 łyżki oleju z pestek winogron,
- 2 łyżki jogurtu,
- posiekana świeża bazylia.
Do podania: 1 biała bułka, 1 łyżeczka kremowego serka naturalnego.
Przygotowanie
Do rondla wlać wodę, ocet i doprowadzić do wrzenia. Zmniejszyć ogień tak, aby woda się lekko gotowała. Jajko wbijać do filiżanki i zdecydowanym ruchem przelać je do gotującej się wody z octem. Gdy białko się zetnie, nieco zwiększyć ogień i gotować 3-4 minuty. Delikatnie otoczyć żółtko białkiem. Gdy jajko wypłynie na powierzchnię, wyłożyć je łyżką cedzakową na papierowym ręczniku. Na talerzu ułożyć roszponkę, następnie jajko i polać sosem sporządzonym z podanych składników. Podawać z bułką posmarowaną naturalnym serkiem.
Obiad
Waniliowy ryż z gruszkami (2 porcje**)
Czas przygotowania: 50 minut | Poziom trudności: łatwe
Białko: 9,6g | Tłuszcze: 5,8g | Węglowodany: 54g | Kaloryczność: 299
GDA*- Białko: 19% |Tłuszcze: 8,3% | Węglowodany: 20% | Kaloryczność: 15%
(** wartości odżywcze dotyczą jednej porcji)
Składniki
- 100g ryżu białego,
- 1 białko jaja - ubite na pianę,
- 2 duże gruszki,
- 200ml jogurtu naturalnego,
- kilka kropel naturalnej esencji waniliowej,
- 1/2 łyżeczki cukru, szczypta cynamonu,
- łyżeczka masła.
Przygotowanie
Ryż ugotować wg przepisu na opakowaniu. Do gorącego ryżu dodać cukier, masło, esencję i białko, delikatnie wymieszać. Gruszki zetrzeć lub pokroić w cienkie plastry, lekko oprószyć cynamonem. Formę do zapiekania wysmarować masłem, wyłożyć połowę ryżu, połowę gruszek, przykryć drugą częścią ryżu, na wierzch ułożyć pozostałe gruszki. Wstawić do piekarnika nagrzanego do 180 stopni na 35-40 min. Z jogurtu wymieszanego z cukrem i wanilią zrobić sos, polać nim gotowy ryż.
Kolacja
Sałatka z burakiem, ricottą i pieczonym jabłkiem (1 porcja)
Czas przygotowania: 60 minut | Poziom trudności: łatwe
Białko: 6,5g | Tłuszcze: 21,6g | Węglowodany: 19,1g | Kaloryczność: 281
GDA*- Białko: 13% | Tłuszcze: 31% | Węglowodany: 7% | Kaloryczność: 14%
Składniki
- burak,
- 6 łyżek ricotty,
- 1 jabłko.
sos:
- łyżka oliwy,
- 1/2 łyżeczki miodu,
- łyżeczka soku z cytryny (pominąć w ostrych stanach).
Przygotowanie
Buraka upiec zawiniętego w folii aluminiowej (200°C, 40 min.), posiekać świeżą melisę lub majeranek. W połowie pieczenia dodać jabłko. Buraka oraz jabłko obrać i pokroić w plastry. Na wierzchu pokruszyć ricottę, polać sosem i posypać ziołami.
Uwaga! Załączone przepisy są przykładami trzech głównych dań i nie są jednodniowym, pełnym jadłospisem - można je stosować razem lub osobno.
* % wskazanego dziennego spożycia (GDA) określonego dla osoby dorosłej na poziomie 2000 kcal/dzień.
Przepisy przygotowała dietetyk Alicja Kalińska - od 14 lat, jako jedyna w Polsce, wraz ze swoim zespołem rozwija amerykańską metodę SetPoint. Autorka i konsultantka publikacji oraz programów telewizyjnych nt. diety i żywienia. Tylko w ciągu ostatnich lat jej zespół pomógł 20 tys. klientów stracić łącznie ponad 50 ton tkanki tłuszczowej.