Gdy rwa ścina z nóg

Rwa kulszowa, lumbago, korzonki - tak potocznie nazywany jest każdy ból w okolicy lędźwiowej. Tymczasem oznaczają one różne schorzenia. Na przykład lumbago to najczęściej nadwerężenie mięśni przykręgosłupowych po nadmiernym przeciążeniu pracą, zwłaszcza u tych osób, które nie są do tego przyzwyczajone. Towarzyszy temu ból w krzyżu, ale nie promieniuje on do nogi.

Zupełnie inaczej wygląda rwa kulszowa. Daje o sobie znać w najmniej spodziewanych momentach. Jeden ruch i nagle pojawia się ostry ból w odcinku lędźwiowym kręgosłupa. Chorzy określają go najczęściej jako rwący lub palący. Promieniuje on w górę: do biodra, ud i pośladków oraz w dół: w stronę łydki aż do stopy. Ból nasila się przy każdym, nawet najbardziej delikatnym ruchu. Niezwykle dokuczliwy bywa w nocy.

Przyczyną bólu promieniującego do kończyny są najczęściej zmiany w kręgosłupie. Z kolei przyczyną silnego bólu w dole pleców jest ucisk zakończenia nerwu kulszowego w miejscu, w którym wychodzi z kanału kręgosłupa. Może on być spowodowany różnymi czynnikami.

Zmiany zwyrodnieniowe kręgosłupa i dyskopatia (uwypuklenie jądra miażdżystego dysku uciskającego na korzenie nerwowe). ll Innym powodem może być obrzęk korzonka nerwowego wywołany stałym uciskiem przez zdeformowany krąg.

Zmiany zwyrodnieniowe stawów międzykręgowych również przyczyniają się do ataku rwy.

Choroba bywa też skutkiem skrzywienia kręgosłupa albo nieprawidłowej budowy miednicy.

Atak rwy zdarza się często kobietom w zaawansowanej ciąży. Zwykle jest on spowodowany dużym obciążeniem kręgosłupa.

Rwie kulszowej towarzyszy skurcz mięśni przy kręgosłupie - w ten sposób chronią go przed uszkodzeniem, ale przez to ból jeszcze bardziej się nasila. Skurcz mięśni powoduje, że kręgosłup nienaturalnie się układa. Dla ataku rwy charakterystyczne jest to, że kiedy leżymy na wznak, nie możemy unieść do góry nogi wyprostowanej w kolanie.

Dlatego najlepszym sposobem na złagodzenie dolegliwości jest znalezienie takiej pozycji, w której ból jest najmniejszy. Pomogą także zimne lub ciepłe okłady. Pod wpływem ciepła mięśnie rozluźniają się, zmniejszając ucisk na nerw i tym samym ból staje się mniej dokuczliwy. Ogrzewaj dół pleców np. poduszką elektryczną lub termoforem. Możesz też przykleić plaster rozgrzewający.

Zażyj lek o działaniu przeciwbólowym i przeciwzapalnym, a bolące miejsce posmaruj maścią o takim samym działaniu. Jeśli po 2-3 dniach ból nie mija, idź do lekarza. Specjalista ustali, czy przyczyną jest rzeczywiście atak rwy kulszowej (a nie np. kolka nerkowa) i przepisze silniejsze leki lub zastrzyki przeciwbólowe i przeciwzapalne. Skieruje cię także na ćwiczenia i zabiegi rehabilitacyjne. Rwa kulszowa na szczęście tylko w wyjątkowych przypadkach wymaga leczenia operacyjnego.

Bóle korzonkowe mają jednak tendencję do nawracania. Aby tak się nie stało, zadbaj o kręgosłup: unikaj gwałtownych ruchów i skrętów ciała, dźwigania ciężkich rzeczy, noszenia na co dzień butów na wysokich obcasach. Ćwicz regularnie, co najmniej 3 razy w tygodniu (np. pływaj lub wykonuj inne ćwiczenia zalecone przez rehabilitanta), aby wzmocnić i uelastycznić mięśnie podtrzymujące kręgosłup.

Odpoczynek
Gdy masz ostry atak rwy kulszowej, ważna jest pozycja, w której ból będzie dokuczał jak najmniej. Połóż się na plecach na niezbyt miękkim podłożu (np. na karimacie). Uniesione nogi, zgięte w kolanach pod kątem prostym lub lekko rozwartym, ułóż na krześle.

Zimny okład (np. termofor z wodą z pokruszonym lodem i owinięty ręcznikiem) połóż pod lędźwia. Chłodzenie pomoże w pierwszym, ostrym stanie zapalnym (zimno powoduje kurczenie naczyń krwionośnych i zmniejsza obrzęk - wtedy ból jest mniejszy).

Rozciąganie, tzw. przeprost
Połóż się na brzuchu, ręce ugięte w łokciach. Unieś klatkę piersiową wraz z głową, a potem delikatnie wygnij do tyłu samą głowę. Przy ostrym ataku rwy wystarczy minimalne uniesienie głowy. Powtórz powoli 10-15 razy. Pamiętaj, że unoszenie głowy nie może sprawiać bólu. Jeśli tak jest, zmniejsz zakres ruchu (unieś głowę mniej).

Rozciąganie, tzw. kobra
Połóż się na brzuchu. Prostuj ręce w łokciach powoli, wyginając delikatnie plecy do tyłu. To ćwiczenie także nie może sprawiać bólu. Powtórz 10-15 razy.

Odblokowanie kręgosłupa
Ćwiczenie to stosuj, gdy podczas ataku rwy kręgosłup jest zablokowany w pozycji przechylonej na jedną stronę. Stań bokiem 40-60 cm od ściany, zwracając się ku niej stroną, na którą przesunięty jest ciężar ciała. Opierając się barkiem o ścianę, powoli próbuj dotknąć jej też biodrem, ale tylko na tyle, aby ruch nie sprawiał bólu. Wykonaj ok. 10-15 powtórzeń, 3-5 razy dziennie.