Gdy wzrok się mąci
Zwyrodnienie plamki żółtej (AMD) zaczyna się od tego, że proste linie wydają się krzywe. Kończy zaś na ślepocie funkcjonalnej.
Jakie są objawy AMD?
Ta choroba długo przebiega bez widocznych objawów, zwłaszcza jeśli na początku dotyczy tylko jednego oka. Na ogół najpierw pojawia się niewielkie zamglenie w centralnej części pola widzenia. Wydaje się, że na środku oka leży cieniutki kłaczek waty. Z czasem robi się on grubszy i pokrywa coraz większą część widzianego obrazu. Trudniej jest rozpoznawać kolory i drobne detale, spada zdolność postrzegania głębi obrazu i niewielkich kontrastów barwnych.
W zaawansowanym stadium AMD w środku pola widzenia jest tylko czarna plama, utrudniająca lub wręcz uniemożliwiająca czytanie, oglądanie telewizji i jazdę samochodem. Natomiast widzenie peryferyjne jest na ogół dobrze zachowane.
Problemem jest też większa wrażliwość na światło i niezdolność do szybkiej adaptacji oka przy przechodzeniu ze światła do ciemności i na odwrót (np. ze słonecznej ulicy do ocienionej bramy). AMD występuje w dwóch postaciach: suchej i mokrej. Postać sucha jest łagodniejsza i rozwija się wolniej. Niebezpieczniejsza mokra postać tej choroby (stanowi na szczęście ok. 10 procent zachorowań) może w zaledwie kilka tygodni, a nawet dni od pierwszych objawów doprowadzić do utraty wzroku.
Kto jest narażony na zachorowanie?
AMD to choroba ludzi starszych. Szacuje się, że dotyka ok. dwa i pół procenta przedstawicieli rasy białej po 50. roku życia, ale już niemal jedną trzecią tych, którzy skończyli 75 lat. Częściej chorują kobiety niż mężczyźni, chociaż może to wynikać z faktu, że kobiety statystycznie żyją dłużej. Ryzyko choroby rośnie, jeśli z przyczyn genetycznych jesteśmy bardziej narażeni na przewlekłe stany zapalne. Zwiększa je też niewłaściwa dieta obfitująca w tłuszcze i cukier, a uboga w antyoksydanty, która również wywołuje przewlekły stan zapalny. Dwu-, a nawet pięciokrotnie częściej chorują palacze tytoniu.
Bardziej zagrożeni są ludzie o jasnych tęczówkach (być może dlatego, że gorzej chronią one wnętrze oka przed słońcem).
Kiedy należy zgłosić się do lekarza?
Najlepszy sposób wykrycia AMD to okresowe badania okulistyczne. Po czterdziestce najlepiej robić je co roku. W leczeniu postaci suchej stosuje się kombinację witamin i mikroelementów.
Przy mokrym AMD - zastrzyki, które podaje się bezpośrednio do zaatakowanego oka co 6-8 tygodni przez co najmniej trzy lata. Niestety, ubocznym skutkiem tej terapii może być uszkodzenie ciała szklistego, zakażenie, a nawet zaćma lub jaskra (i utrata wzroku niezależnie od AMD). Dlatego duża nadzieja jest pokładana w testowanej obecnie metodzie podawania tego leku w kroplach, a także w terapii genowej (w leczniczym białku jest dostarczany do oka przekształcony wirus, co potencjalnie eliminuje konieczność powtarzania zastrzyków).
