Jak radzić sobie w czasie upałów
Na ciepłe, słoneczne dni czekamy z utęsknieniem. Ale gdy żar leje się z nieba, lato zaczyna nam doskwierać.
Najlepiej byłoby, gdybyśmy w czasie upałów odpoczywali, odpoczywali i jeszcze raz odpoczywali. Mało kto może sobie jednak pozwolić na taki luksus. Jak wobec tego przetrwać upały?
W domu i w pracy
Zasłoń okna w mieszkaniu, zwłaszcza te wystawione na działanie słońca. W nagrzanym pomieszczeniu porozstawiaj naczynia o dużej powierzchni, wypełnione wodą. Parująca woda schładza powietrze. Innym sposobem na obniżenie temperatury w mieszkaniu jest rozwieszanie mokrych tkanin, np. ręczników, prześcieradeł itp. Temperatura może wtedy spaść nawet o kilka stopni.
Nie przesadzaj z klimatyzacją. Optymalna temperatura dla człowieka wynosi 22-23° C. Przy dużych upałach różnica temperatury wewnątrz i na zewnątrz pomieszczenia nie powinna przekraczać kilku stopni. Inaczej czeka nas szok termiczny.
Pamiętaj też o odpowiednich strojach. Powinny to być jasne, przewiewne ubrania z naturalnych włókien, nie opinające ciała. Sztuczne materiały powodują, że skóra nie oddycha i wtedy bardziej się pocimy.
Co jeść?
W upalne dni dieta powinna być bogata głównie w owoce i warzywa, o ile zdrowie pozwala - surowe. Świetnym rozwiązaniem są wszelkiego rodzaju chłodniki, tak warzywne, jak i owocowe. Unikaj tłustych i smażonych potraw, bo podnoszą temperaturę ciała.
Latem możesz sobie pozwolić na bardziej słone potrawy niż zwykle. To dlatego, że sól jest wydalana z organizmu razem z potem. Jej niedobór grozi nam osłabieniem i wyczerpaniem, nudnościami, bólem głowy, a nawet omdleniami.
Uwaga: udar cieplny!
Dochodzi do niego na skutek przegrzania organizmu. Najbardziej narażone są osoby otyłe, z nadczynnością tarczycy, cukrzycy, przyjmujący niektóre leki uspokajające, nasenne, przeciwhistaminowe, przeciwdepresyjne i na chorobę Parkinsona.
Objawy udaru cieplnego to: temperatura powyżej 39° C, obfite poty, szybkie bicie serca, przyspieszony oddech, chwiejny chód oraz niewyraźna i bełkotliwa mowa. Na jego skutek może dojść do omdlenia i zaburzeń świadomości.
W takiej sytuacji należy jak najszybciej wezwać pogotowie. Przenieś chorego w zacienione miejsce i ułóż w pozycji półsiedzącej. Schładzaj go, używając mokrych, chłodnych okładów lub woreczków lodu (owiniętych w ściereczkę lub ręcznik) aż jego ciało osiągnie temperaturę 38, 3° C. W tym samym czasie masuj też nogi poszkodowanego, żeby przywrócić w nich prawidłowe krążenie krwi.
Pij wodę!
Pij co najmniej 2-3 litry płynów: wody, słabej herbaty lub rozcieńczonych wodą soków owocowych. Wart polecenia jest też sok pomidorowy. Zawiera dużo potasu, który w czasie upałów "ucieka" nam z organizmu. Zrezygnuj z alkoholu - może spowodować nagłe obniżenie ciśnienia, a w efekcie omdlenia. Płyny nie powinny być lodowate, najlepiej by miały temperaturę pokojową.
Świat i Ludzie 26/2011