Jak wykryć pasożyty?

​"Nie ma ludzi wolnych od pasożytów, są tylko nie do końca przebadani" - tego typu wypowiedzi można znaleźć w internecie. Nie daj się nabrać. Jest wiele mitów, którymi straszy się ludzi i wciska ziołowe preparaty.

Zdaniem ekspertów „aktywność” pasożytów w żaden sposób nie zależy od faz księżyca
Zdaniem ekspertów „aktywność” pasożytów w żaden sposób nie zależy od faz księżyca123RF/PICSEL

Prawdą jest, że nad większością chorób pasożytniczych układu pokarmowego w Polsce nie prowadzi się nadzoru epidemiologicznego. Ale jest tego uzasadnienie: występowanie tych problemów zdrowotnych jest zbyt rzadkie, by opłacało się to taki monitoring prowadzić. Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego - Państwowy Zakład Higieny przestał monitorować większość przypadków pasożytniczych zarażeń jelitowych prawie dekadę temu. Jeden z ostatnich raportów podawał, że w 2008 r. na terenie Polski było m.in. 5817 przypadków glistnicy i 5666 przypadków owsicy (na prawie 40 mln mieszkańców).- Przestaliśmy monitorować zakażenia tasiemcem czy glistą ludzką, gdyż wraz ze wzrostem higieny, liczba takich zakażeń nie była duża - podkreśla prof. Elżbieta Gołąb, prezes Polskiego Towarzystwa Parazytologicznego. - Pasożyty chorobotwórcze występują w naszym kraju rzadko, tak jak w wielu innych krajach Unii Europejskiej. Wraz z poprawą warunków życia i wzrostem higieny, liczba zakażeń glistą ludzką czy tasiemcem ciągle malała, dlatego obecnie nie prowadzi się już rejestru tych chorób.

Ilu z nas może mieć pasożyty?

Należy dokładnie myć owoce i warzywa przed spożyciem
Należy dokładnie myć owoce i warzywa przed spożyciem123RF/PICSEL

Monitoring kilku chorób zakaźnych i pasożytniczych w Polsce prowadzą służby sanitarno-epidemiologiczne. Jego wyniki może zobaczyć każdy na stronie internetowej Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego - PZH.Obowiązkowo trzeba zgłaszać siedem chorób pasożytniczych. Są to lambioza (giardoza), kryptosporydioza, toksoplazmoza, malaria, włośnica oraz tasiemczyce: bąblowica i wągrzyca. Najczęściej zgłaszane są przypadki giardiozy (dawniej nazywana lambliozą), czyli zarażenia chorobotwórczym pierwotniakiem przewodu pokarmowego o nazwie Giardia lamblia. W ubiegłym roku zarejestrowano prawie 1500 przypadków giardiozy oraz sześć przypadków choroby wywoływanej przez innego pierwotniaka jelitowego (Cryptosporidium).Niski poziom zarażeń pasożytami przewodu pokarmowego potwierdzają też inne badania: m.in. prof. Krzysztofa Korzeniowskiego z Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego. Sprawdził ewentualną obecność pasożytów u ok. 1800 dzieci z ponad 30 przedszkoli w Warszawie - zarażenie pasożytami jelitowymi zostało stwierdzone u 47 przedszkolaków. Co więcej - z tej stosunkowo nielicznej grupy tylko siedmioro dzieci było zarażonych pasożytami chorobotwórczymi i wymagało kuracji przeciwpasożytniczej. U pozostałych nie było konieczności wdrożenia leczenia.

Pasożyty - jakie są objawy zarażenia?

Nie ma objawów charakterystycznych dla zarażenia pasożytami wewnętrznymi. Mogą o nim świadczyć: bóle brzucha, nagłe, kilkudniowe biegunki, wzdęcia, zaparcia, nudności, utrata masy ciała, nawet do 20 proc., brak apetytu.Objawy kliniczne u osoby zarażonej mogą być jednak bardzo różne: od ich całkowitego braku, poprzez nieswoiste dolegliwości, do nasilonych objawów. Wynika to z nasilenia inwazji, wrażliwości osobniczej i stanu odporności pacjenta.By przerwać wzajemne zarażanie się, wszystkich domowników trzeba leczyć tylko w przypadku chorób pasożytniczych, którymi można się zarazić od człowieka. Należą do nich zarażenia pierwotniakami: Giardia lamblia, Entamoeba histolytica oraz Cryptosporidium.Leczenie całej rodziny jest konieczne również w przypadku owsicy. Wynika to z możliwości bezobjawowego zarażenia się osób dorosłych od dzieci.

Jak pozbyć się pasożytów?

Nie zawsze konieczne jest usuwanie pasożyta z organizmu środkami farmakologicznymi.W przewodzie pokarmowym człowieka mogą występować pasożyty niechorobotwórcze (bakterie i grzyby) i nie powodować żadnych szkód. Mogą też występować takie, które wywołują chorobę tylko w przypadku znacznego spadku odporności i wtedy trzeba wprowadzić leczenie. Zdrowy organizm doskonale radzi sobie np.: z zakażeniem Cryptosporidium. Pierwotniak jest groźny dla małych dzieci i osób starszych oraz po przeszczepie, czyli z obniżoną odpornością.

Jak wykrywać pasożyty?

Metody diagnozowania zarażeń pasożytniczych można podzielić na trzy grupy: badania mikroskopowe, badania serologiczne, badania molekularne.Odpowiednio dobrane metody diagnostyczne wykonane przez wykwalifikowany personel laboratorium, pozwalają jednoznacznie potwierdzić lub wykluczyć inwazje pasożytnicze.Nie powinno się przyjmować leków przeciw pasożytom profilaktycznie, bez zarażenia potwierdzonego w badaniach. Najczęściej, by wykryć zarażenie pasożytami jelitowymi - stosuje się badania mikroskopowe kału. Zbadać powinno się trzy próbki kału, pobrane w odstępach 2-3-dniowych.Dostępne są także metody pośrednie, takie jak testy immunoenzymatyczne, pozwalające na wykrywanie swoistych antygenów w kale. Ten rodzaj metod diagnostycznych powinien być stosowany w przypadku wystąpienia objawów klinicznych charakterystycznych dla choroby pasożytniczej przewodu pokarmowego, gdy w badaniu kału nie wykryto czynnika etiologicznego.Wadą tych testów jest stosunkowo niska swoistość, a co za tym idzie- otrzymywanie wyników fałszywie dodatnich. Nie powinny one być podstawą diagnostyki pasożytów jelitowych. Podstawowym badaniem pozostaje nadal badanie kału, które umożliwia wykrycie w materiale biologicznym różnych form rozwojowych pasożytów.W przypadku wcześniejszego stosowania leków (m.in. antybiotyki) lub stosowania w badaniach radiologicznych środków kontrastowych, jak również leków przeciwpasożytniczych, kał należy pobrać po upływie 1-3 tygodni od zakończenia stosowania tych środków.W badaniach serologicznych w surowicy krwi wykrywane są przeciwciała przeciw danemu pasożytowi. Testy serologiczne wykazują wysoką czułość. Przy użyciu tych metod możemy nie tylko wykryć patogen, ale nawet wnioskować o fazie choroby i stwierdzić, czy mamy do czynienia z czynną chorobą czy te doszło już do wyleczenia. Należy pamiętać, że dodatni wynik może utrzymywać się latami, mimo braku aktywnego procesu chorobowego. Dlatego w diagnostyce chorób pasożytniczych (ale nie tylko) niezwykle ważne jest prawidłowe odczytanie wyniku i jego właściwa interpretacja.Badania molekularne polegają na wykrywaniu DNA pasożyta w danym materiale, może to być próbka kału, krew lub płyn mózgowo-rdzeniowy czy inna tkanka. Te specjalistyczne badania pozwalają na wykrycie bardzie niskiej inwazji lub bardzo wczesnej fazy zarażenia, gdy organizm nie zdążył jeszcze "wyprodukować" przeciwciał przeciw patogenowi. Takie badania są niezwykle pomocne, gdy należy jak najwcześniej zastosować leczenie, aby nie dopuścić do rozprzestrzenienia infekcji.

Kiedy warto badać się w kierunku pasożytów?

Taką decyzję powinno się podjąć w konsultacji z lekarzem na podstawie objawów klinicznych. Leków przeciw pasożytom ani innych ziołowych preparatów nie powinno się przyjmować profilaktycznie, bez zarażenia potwierdzonego w badaniach. Jest grupa osób, którzy powinni być pod nadzorem specjalisty - to osoby, które przebywały na terenach występowania wielu pasożytów - w krajach tropikalnych. Tacy podróżnicy powinni oddać do laboratorium próbki kału czterokrotnie, przy czym ostatnią po prowokacji środkami czyszczącymi.

Kał do tych badań pobierany jest w okresie 10 dni w odstępach 2-3 dniowych, co podnosi prawdopodobieństwo wykrycia pasożytów, zwłaszcza cyst pierwotniaków, które wydalane są nieregularnie. Przy znacznym podejrzeniu giardiozy lub amebozy, badania wykonywane są nawet sześciokrotnie w okresie 14 dni.

Badania w mikroskopowe kału pozwalają na określenie nie tylko form rozwojowych pasożyta, ale również poziomu intensywności zarażenia.

- Takie badania jednak wymagają dużego doświadczenia ze strony personelu laboratoryjnego - mówi prof. Gołąb. Dodaje, że jeśli po trzykrotnym badaniu kału nie ma wyniku dodatniego, to nie ma podstaw, by myśleć, że ktoś ma pasożyty.

Zobacz także:

Gwiazdy, które walczyły z chorobami psychicznymi

Rozgłos i pieniądze to nie wszystko. Sława ma swoją cenę, a gwiazdy za życie w blasku reflektorów często płacą nawet własnym zdrowiem. Zobacz, które sławne osoby zmagały się z problemami natury psychicznej!

Wokalistka przez wiele lat zmagała się z depresją, ale wygląda na to, że udało jej się wygrać tę walkę. O trudnych chwilach opowiedziała po latach. Edyta Bartosiewicz wyznała, że w tamtym okresie nie była w stanie komponować nowych utworów. Coś ją hamowało. Był to trudny okres. Piosenkarka odwiedzała wtedy liczne gabinety lekarskie, szukając pomocy u specjalistów. W końcu udało jej się przełamać. Wróciła silniejsza niż kiedykolwiek.
Wokalistka przez wiele lat zmagała się z depresją, ale wygląda na to, że udało jej się wygrać tę walkę. O trudnych chwilach opowiedziała po latach. Edyta Bartosiewicz wyznała, że w tamtym okresie nie była w stanie komponować nowych utworów. Coś ją hamowało. Był to trudny okres. Piosenkarka odwiedzała wtedy liczne gabinety lekarskie, szukając pomocy u specjalistów. W końcu udało jej się przełamać. Wróciła silniejsza niż kiedykolwiek.Piotr FotekReporter
Popularna amerykańska piosenkarka nie boi się wypowiadać na temat swoich problemów psychicznych. Bez skrępowania opowiada o zmaganiach z chorobą, aby pomóc innym cierpiącym w podobny sposób. Temat osób zmagających się z chorobami psychicznymi gwiazda poruszyła nawet w popularnym programie informacyjnym "MSNBC Live", gdzie wypowiadała się w sprawie polepszenia opieki zdrowotnej nad osobami z chorobami psychicznymi.
Popularna amerykańska piosenkarka nie boi się wypowiadać na temat swoich problemów psychicznych. Bez skrępowania opowiada o zmaganiach z chorobą, aby pomóc innym cierpiącym w podobny sposób. Temat osób zmagających się z chorobami psychicznymi gwiazda poruszyła nawet w popularnym programie informacyjnym "MSNBC Live", gdzie wypowiadała się w sprawie polepszenia opieki zdrowotnej nad osobami z chorobami psychicznymi. Wiese/face to face/FaceToFace/REPORTEREast News
Demi Lovato bardzo długo walczyła z zaburzeniami żywienia. W 2010 piosenkarka leczyła się na bulimię. Przez lata zmagała się też z chorobą afektywną dwubiegunową. - Bywało tak, że miałam ataki manii, pisałam siedem piosenek w ciągu nocy i nie spałam do 5.30 rano - wyznała Lovato w magazynie "People" Jej stan był poważny. Dopiero po hospitalizacji udało jej się odzyskać kontrolę nad własnym życiem.
Demi Lovato bardzo długo walczyła z zaburzeniami żywienia. W 2010 piosenkarka leczyła się na bulimię. Przez lata zmagała się też z chorobą afektywną dwubiegunową. - Bywało tak, że miałam ataki manii, pisałam siedem piosenek w ciągu nocy i nie spałam do 5.30 rano - wyznała Lovato w magazynie "People" Jej stan był poważny. Dopiero po hospitalizacji udało jej się odzyskać kontrolę nad własnym życiem. face to face/FaceToFace/REPORTEREast News
Choć dziś J.K. Rowling jest jedną z najbardziej rozpoznawalnych pisarek na świecie, to w przeszłości nie wiodło jej się najlepiej. Autorka serii książek o młodym czarodzieju zmagała się nie tylko z problemami finansowymi, ale również psychicznymi. W dzieciństwie nie była szczególnie lubiana przez rówieśników. Wielokrotnie ją zastraszano, a nawet dopuszczano się wobec niej przemocy fizycznej. J.K. Rowling nie raz przyznawała, że jej młodość nie była usłana różami.
Choć dziś J.K. Rowling jest jedną z najbardziej rozpoznawalnych pisarek na świecie, to w przeszłości nie wiodło jej się najlepiej. Autorka serii książek o młodym czarodzieju zmagała się nie tylko z problemami finansowymi, ale również psychicznymi. W dzieciństwie nie była szczególnie lubiana przez rówieśników. Wielokrotnie ją zastraszano, a nawet dopuszczano się wobec niej przemocy fizycznej. J.K. Rowling nie raz przyznawała, że jej młodość nie była usłana różami.Rex Features/EAST NEWSEast News
Był taki okres w życiu Rowling, kiedy została ze wszystkim sama. Jej matka przegrała walkę z postępującym stwardnieniem rozsianym i zmarła. Dla autorki "Harry'ego Pottera" był to prawdziwy wstrząs. Była samotną matką, zmagającą się z depresją. Obcy kraj i lęk przed przyszłością Rowling i jej córki sprawiły, że pisarka musiała udać się na leczenie do szpitala. Nie było jej tam łatwo, a artystka zmagała się z nękającymi ją myślami samobójczymi. Na szczęście po latach niepowodzeń w życiu zawodowym i osobistym, osiągnęła sukces na obu tych polach.
Był taki okres w życiu Rowling, kiedy została ze wszystkim sama. Jej matka przegrała walkę z postępującym stwardnieniem rozsianym i zmarła. Dla autorki "Harry'ego Pottera" był to prawdziwy wstrząs. Była samotną matką, zmagającą się z depresją. Obcy kraj i lęk przed przyszłością Rowling i jej córki sprawiły, że pisarka musiała udać się na leczenie do szpitala. Nie było jej tam łatwo, a artystka zmagała się z nękającymi ją myślami samobójczymi. Na szczęście po latach niepowodzeń w życiu zawodowym i osobistym, osiągnęła sukces na obu tych polach. CapitalPictures/FaceToFace/REPORTEREast News
Owen Wilson jest świetnym aktorem komediowym. Humor na ekranie nie przekłada się jednak na życie prywatne gwiazdora, który już wielokrotnie próbował targnąć się na swoje życie. Choć gwiazdor nie jest zbyt wylewny, kilka razy otworzył się w wywiadach. W wypowiedzi dla magazynu "Rolling Stone" Wilson powiedział, że wraz z postępującym wiekiem, zdrowie psychiczne staje się tak samo kruche jak zdrowie fizyczne. Przyznał też, że cierpi na depresję.
Owen Wilson jest świetnym aktorem komediowym. Humor na ekranie nie przekłada się jednak na życie prywatne gwiazdora, który już wielokrotnie próbował targnąć się na swoje życie. Choć gwiazdor nie jest zbyt wylewny, kilka razy otworzył się w wywiadach. W wypowiedzi dla magazynu "Rolling Stone" Wilson powiedział, że wraz z postępującym wiekiem, zdrowie psychiczne staje się tak samo kruche jak zdrowie fizyczne. Przyznał też, że cierpi na depresję. AFP/EAST NEWSAFP/East News
Chorobę zdiagnozowano u niego zaraz po tym, jak próbował popełnić samobójstwo. Aktor zażył dużą ilość tabletek uspokajających i podciął sobie żyły. Powodem tego desperackiego gestu miało być rozstanie ze znaną aktorką Kate Hudson. Aktor został znaleziony przez starszego brata, pomimo ciężkiego stanu udało się go odratować. Dzięki pomocy rodziny i przyjaciół odzyskał zdrowie psychiczne.
Chorobę zdiagnozowano u niego zaraz po tym, jak próbował popełnić samobójstwo. Aktor zażył dużą ilość tabletek uspokajających i podciął sobie żyły. Powodem tego desperackiego gestu miało być rozstanie ze znaną aktorką Kate Hudson. Aktor został znaleziony przez starszego brata, pomimo ciężkiego stanu udało się go odratować. Dzięki pomocy rodziny i przyjaciół odzyskał zdrowie psychiczne. AUG/face to face/FaceToFace/REPORTEREast News
Jedna z najpiękniejszych aktorek na świecie Catherine Zeta-Jones również zmaga się z problemami natury psychicznej. Gwiazda walczyła z chorobą afektywną dwubiegunową. Choroba pojawiła się w czasie, gdy jej mąż Michael Douglas zachorował na raka krtani. Aktorka wpadała w stany maniakalno-depresyjne, które zaburzały jej możliwość normalnego funkcjonowania.
Jedna z najpiękniejszych aktorek na świecie Catherine Zeta-Jones również zmaga się z problemami natury psychicznej. Gwiazda walczyła z chorobą afektywną dwubiegunową. Choroba pojawiła się w czasie, gdy jej mąż Michael Douglas zachorował na raka krtani. Aktorka wpadała w stany maniakalno-depresyjne, które zaburzały jej możliwość normalnego funkcjonowania. ROBYN BECK/AFP/East NewsEast News
Choroba męża była dla niej ogromnym ciosem od losu. Aktorka przeszła załamanie nerwowe i początkowo nie rozumiała, co się z nią dzieje. Kiedy wszystko stało się jasne, gwiazda zaczęła się leczyć, dzięki czemu dziś czuje się już o wiele lepiej. Miesięczna terapia w zakładzie pół-zamkniętym przyniosła poprawę. Mąż aktorki ma świadomość tego, że to on w dużym stopniu przyczynił się do jej choroby. Stosunki małżonków w tym ciężkim dla obojga okresie pozostawały napięte. Po tym, jak Michael wyzdrowiał, aktorka odetchnęła z ulgą, a ich relację znów się poprawiły.
Choroba męża była dla niej ogromnym ciosem od losu. Aktorka przeszła załamanie nerwowe i początkowo nie rozumiała, co się z nią dzieje. Kiedy wszystko stało się jasne, gwiazda zaczęła się leczyć, dzięki czemu dziś czuje się już o wiele lepiej. Miesięczna terapia w zakładzie pół-zamkniętym przyniosła poprawę. Mąż aktorki ma świadomość tego, że to on w dużym stopniu przyczynił się do jej choroby. Stosunki małżonków w tym ciężkim dla obojga okresie pozostawały napięte. Po tym, jak Michael wyzdrowiał, aktorka odetchnęła z ulgą, a ich relację znów się poprawiły. Rex Features/EAST NEWSEast News
Jedną z głównych przyczyn długiej przerwy w karierze muzycznej Edyty Bartosiewicz stała się jej walka z ciężką chorobą. Polska gwiazda po wielkim sukcesie, zniknęła z show-biznesu na ponad dziesięć lat. Wokalistka wyznała, że lata stresu, z którym się zmagała bardzo odbiły się na jej zdrowiu. Artystka nie radziła sobie z własnymi emocjami, a to odbiło się na jej głosie. W wyniku tego jej przepona nie działała w prawidłowy sposób.
Jedną z głównych przyczyn długiej przerwy w karierze muzycznej Edyty Bartosiewicz stała się jej walka z ciężką chorobą. Polska gwiazda po wielkim sukcesie, zniknęła z show-biznesu na ponad dziesięć lat. Wokalistka wyznała, że lata stresu, z którym się zmagała bardzo odbiły się na jej zdrowiu. Artystka nie radziła sobie z własnymi emocjami, a to odbiło się na jej głosie. W wyniku tego jej przepona nie działała w prawidłowy sposób. Jarosław Antoniak / MWMediaMWMedia
Cara Delevingne od najmłodszych lat miała poważne problemy osobiste. Piękna modelka bardzo długo walczyła z depresją. Od dzieciństwa miała też liczne, stale powracające myśli samobójcze. Gwiazda mogła liczyć na wsparcie rodziny, ale mimo to czuła się samotna. Nie było jej łatwo. - Miałam skłonności samobójcze, nie miałam ochoty dłużej żyć, czułam, że jestem zupełnie sama - przyznała w wywiadzie.
Cara Delevingne od najmłodszych lat miała poważne problemy osobiste. Piękna modelka bardzo długo walczyła z depresją. Od dzieciństwa miała też liczne, stale powracające myśli samobójcze. Gwiazda mogła liczyć na wsparcie rodziny, ale mimo to czuła się samotna. Nie było jej łatwo. - Miałam skłonności samobójcze, nie miałam ochoty dłużej żyć, czułam, że jestem zupełnie sama - przyznała w wywiadzie. Matrix Media Group/face to face/FaceToFace/REPORTEREast News
Celebrytka wyznała publicznie, że w jednym z najcięższych okresów życia bardzo pomogła jej Kate Moss. Cara Delevigne mogła liczyć na wsparcie koleżanki po fachu w chwili, kiedy czuła się najgorzej i chciała ze sobą skończyć. Na szczęście modelka przeszła terapię. Gwiazda nie ukrywa przed światem swojej przeszłości. Nie boi się mówić o tym, jak walczy ze swoją chorobą.
Celebrytka wyznała publicznie, że w jednym z najcięższych okresów życia bardzo pomogła jej Kate Moss. Cara Delevigne mogła liczyć na wsparcie koleżanki po fachu w chwili, kiedy czuła się najgorzej i chciała ze sobą skończyć. Na szczęście modelka przeszła terapię. Gwiazda nie ukrywa przed światem swojej przeszłości. Nie boi się mówić o tym, jak walczy ze swoją chorobą. face to face/FaceToFace/REPORTEREast News
Nieznane piękno Puszczy BiałowieskiejŁukasz PiątekStyl.pl

Najnowsze