Kiedy choruje trzustka
Może zacząć się od braku apetytu, nudności, spadku masy ciała czy bólu pleców. Chorobę trzustki łatwo pomylić z dolegliwościami żołądkowymi. Sprawdź, jak rozpoznać cztery sygnały alarmowe i jak dbać o zdrowie tego narządu.
Trzustka, mała fabryka chemiczna
Położona jest w górnej części jamy brzusznej, między kręgosłupem a żołądkiem. Ma mniej więcej 20 cm długości i 5 cm szerokości. To właśnie trzustka umożliwia nam trawienie białek, tłuszczów i węglowodanów, a także wydzielając hormony reguluje poziom cukru we krwi. Prawidłowo funkcjonujący narząd produkuje od 1,2 do 3 litrów soku trzustkowego. Kiedy praca trzustki zostaje zaburzona, w pierwszej kolejności pojawiają się problemy trawienne.
Nawet uszkodzona trzustka może przez dłuższy czas spełniać swoje funkcje. Właśnie dlatego trudno jest zdiagnozować chorobę, zwłaszcza, że przyczyny mogą leżeć w innych schorzeniach. Pracę trzustki zakłócają m.in. choroby dróg żółciowych takie jak kamica, zakażenia wirusowe (świnka, zapalenie wątroby), wrzody żołądka lub dwunastnicy, niewydolność nerek lub nadczynność przytarczyc. Niezwykle groźne są także urazy brzucha, nawet te pozornie błahe. My sami szkodzimy trzustce, nadużywając alkoholu i leków.
Jakich symptomów nie można ignorować?
Bóle kręgosłupa. Ból w nadbrzuszu, czyli powyżej pępka, promieniujący do pleców lub obejmujący część żeber może wskazywać na zmiany nowotworowe.
Wymioty i nawracające silne wzdęcia pojawiające się po zjedzeniu obfitego posiłku często wiążą się z zapaleniem trzustki. Niepokoić mogą też problemy z regularnym wypróżnianiem.
Żółtaczka. Pojawia się, kiedy zmiany chorobowe obejmą odcinek trzustkowy przewodu żółciowego wspólnego. Często towarzyszy jej świąd skóry. Kiedy zauważysz zażółcenie gałki ocznej, nie zwlekaj z umówieniem się na wizytę u lekarza.
Nietolerancja glukozy. Trzustka produkuje glukagon i insulinę, które, trafiając do krwiobiegu, regulują gospodarkę węglowodanową. Dlatego jeśli masz nieprawidłowy poziom cukru we krwi, to poważny sygnał alarmowy mogący świadczyć o uszkodzeniu trzustki.
Jak zadbać o trzustkę?
Choroby trzustki są groźne głównie dlatego, że późno się je wykrywa. Dlatego postaw na profilaktykę. Wykonując raz w roku kontrolną morfologię krwi, sprawdź też aktywności enzymów trzustkowych: amylazy i lipazy (amylazę można też zbadać w moczu). Poddaj się także testom na stężenie wapnia, glukozy i elektrolitów. Jeśli lekarz zleci ci USG, nie zwlekaj z jego wykonaniem. Palisz? Jesteś w grupie ryzyka! Rzuć palenie, a po alkohol sięgaj sporadycznie. Staraj się zdrowo odżywiać (patrz ramka poniżej).
Jak wygląda leczenie?
Terapia polega na stosowaniu odpowiedniej diety. Chorym podaje się leki przeciwbólowe i antybiotyki, leki hamujące wydzielanie soku żołądkowego, czasem insulinę. Niekiedy konieczna jest operacja w celu usunięcia martwiczych i zakażonych tkanek trzustki bądź pęcherzyka czy też kamienia żółciowego.
SHOW 14/2016
