Kiedy leki szkodzą

Najchętniej sięgamy po leki nasenne i przeciwbólowe (92 proc. z nas). Choć lekarze zalecają, byśmy korzystali z nich nie częściej niż 12 razy w roku, my robimy to średnio siedem razy w miesiącu!

To nie wszystko. Jednym z naszych grzechów głównych jest swobodne podejście do zaleceń lekarskich. Chętnie bierzemy antybiotyk, ale gdy tylko objawy choroby ustąpią, zarzucamy jego przyjmowanie. Nadużywamy sterydów... To wszystko nie pozostaje bez konsekwencji.

• Lek od trucizny dzieli tylko dawka. Granica między nimi w przypadku środków przeciwbólowych jest wyjątkowo cienka. Dlatego, jeżeli coś cię boli, weź tabletkę, a gdy ból powróci, idź do lekarza. To bowiem znak, że w naszym organizmie dzieje się coś niedobrego.

Środki przeciwbólowe znoszą nieprzyjemne odczucia, jednak nie leczą. Za to zażywane w nadmiarze mogą powodować uzależnienia, uszkodzenie błon śluzowych i owrzodzenie żołądka. Wiele różniących się nazwą środków ma w składzie tę samą substancję czynną. Gdy łączysz je ze sobą, kumulujesz dawkę leku, co może prowadzić do zatrucia.

• Badania wykazują, że długotrwałe stosowanie leków przeciwbólowych może skutkować: niewydolnością nerek (gdy zażywasz środki zawierające fenacytynę), zaburzeniami krzepnięcia krwi, anemią a nawet uszkodzeniem szpiku kostnego (przy lekach mających w składzie matamizol).

• To jednak nie wszystko. Niesterydowe środki przeciwzapalne należą do grupy 200 leków, które mogą wywołać martwicę naskórka, nazywaną też zespołem Lyella. To choroba skóry, która może prowadzić do śmierci. Szczęśliwie jest bardzo rzadka. Objawem są bolesne plamki rozsiane na tułowiu i twarzy, które zlewają się ze sobą, a następnie tworzą podcieknięte pęcherze. Zespół Lyella leczy się podobnie jak oparzenia.

• Leki steroidowe popularnie nazywane sterydami działają przeciwzapalnie, przeciwalergicznie i immunosupresyjnie. Choć ich odkrycie przyniosło przełom w leczeniu stanów zapalnych, to jednak ich długotrwałe stosowanie może prowadzić do poważnych kłopotów zdrowotnych.

Sterydy powodują zmiany w naczyniach krwionośnych, co może skutkować nadciśnieniem tętniczym nawet u młodych ludzi. Podnoszą poziom cukru, trójglicerydów i cholesterolu, co z kolei może być przyczyną cukrzycy polekowej, miażdżycy oraz impotencji. Odnotowywane są także przypadki depresji posterydowej.

• Mężczyźni przyjmujący sterydy anaboliczne (zwiększające przyrost tkanki mięśniowej) powinni liczyć się z ryzykiem, że ich organizm wstrzyma produkcję testosteronu. To zaś grozi obniżeniem libido, zaburzeniami potencji, a nawet... zanikiem jąder.

• Polacy znajdują się na 5. miejscu pod względem spożycia antybiotyków w Europie, a konsumpcja leków z tej grupy stale rośnie. Lekarze coraz częściej mówią o konieczności jej ograniczenia. Częste i niewłaściwe stosowanie antybiotyków powoduje, że bakterie się na nie uodparniają i leki przestają działać.

• Antybiotyki to jedna z największych grup medykamentów mogących powodować uczulenia (penicylina krystaliczna nawet wstrząs anafilaktyczny) oraz mających poważne skutki uboczne: zaburzenia liczby leukocytów i płytek krwi. Przeterminowane tetracykliny mogą poważnie uszkodzić nerki! Długotrwale stosowane neomycyna lub gentamycyna mogą upośledzać słuch. Każda kuracja antybiotykowa sprzyja grzybicom.

• Dlatego przyjmuj antybiotyk tylko na polecenie lekarza. Ściśle przestrzegaj odstępów czasowych i dawek. Mimo, że objawy infekcji ustępują już po 3-4 dniach stosowania, nie przerywaj leczenia. W trakcie kuracji przyjmuj probiotyki, które pomogą ochronić naturalną florę jelitową.

• Nie znaczy to, że mamy wyrzec się leków i skazać się na życie pełne cierpienia. Jednak zażywajmy je po przeczytaniu ulotki informacyjnej i konsultacji z lekarzem.

Składniki różnych środków farmakologicznych często wchodzą w reakcje z innymi lekami, także żywnością i napojami. To zaś może obniżyć skuteczność działania medykamentu lub spowodować groźne działania uboczne.

1. Kofeina wzmacnia działanie środków przeciwbólowych, jednak opóźnia czas reakcji. Powinny jej też unikać osoby przyjmujące środki rozszerzające oskrzela (np. ventolin) oraz chorzy na refluks, stosujący blokery histaminy (np. ranigast). Może powodować też pobudzenie, nerwowość, nadaktywność oraz zmniejszyć przeciwlękowe działanie lorafenu, xanaxu czy relanium.

2. Herbata powoduje że preparaty zawierające żelazo przestają działać.

3. Alkohol zwiększa ryzyko nudności, wymiotów, bólów głowy, gdy przyjmujesz leki z teofiliną (np. anapen, ventolin). Potęguje działanie leków nasercowych (np. aerosonit, sorbonit, propranolol), czego wynikiem jest niebezpieczne obniżenie ciśnienia krwi. W interakcji ze środkami przeciwbólowymi zwiększa ryzyko uszkodzenia wątroby lub krwawienia z żołądka. W połączeniu z przeciwgrzybicznym ketokonazolem może wywołać wymioty, skurcze brzucha, ból głowy, wypieki.

4. Tłuste potrawy mogą zwiększać zawartość teofiliny (występuje w lekach na astmę i odmę) w organizmie, a posiłki wysokowęglowodanowe mogą ją zmniejszać.

5. Nabiał osłabia wchłanianie antybiotyków z grupy tetracyklin i leków przeciwgrzybicznych. Ich działanie upośledzają też leki przeciw nadkwaśności i witaminy zawierające żelazo.

6. Nadmiar tyraminy - osoby biorące nardil lub transapin (leki na depresję) powinny wystrzegać się jedzenia produktów zawierających dużo tyraminy: serów żółtych i białych, jogurtów, wołowiny, wątróbki drobiowej, kiełbas oraz awokado, bananów, bobu i kiszonej kapusty.

• Wzięłaś środki przeciwbólowe - w dużej dawce spowalniają szybkość reakcji i upośledzają sprawność umysłową.

• Przyjmujesz leki przeciwalergiczne - mogą wywołać senność, otępienie, zaburzenia koordynacji ruchów.

• Bierzesz: leki przeciwdepresyjne - wywołują zaburzenia ostrości widzenia, zawroty głowy;

• Leki przeciwwirusowe powodują pobudzenie, zawroty głowy, bóle mięśniowe;

• Leki okulistyczne zaburzają widzenie.