Kolory w diecie
Zawarte w pokarmach naturalne barwniki mają nie tylko cieszyć oczy. Spełniają też określone funkcje w naszym organizmie. Niektóre związki barwiące, jak np. antocyjany czy karotenoidy znane są z leczniczych właściwości.
Antocyjany (czerwony i niebieski). Najbogatszą grupą związków barwiącą naturalnie żywność są antocyjany. Najczęściej barwią się na czerwono, jak truskawki, ale też na niebiesko, jak jagody i borówki. Kolory te tworzą się pod wpływem promieni słonecznych oraz w zależności od ilości cukrów w tych owocach. Antocyjany mają silne właściwości antyoksydacyjne. Oznacza to, że neutralizują wolne rodniki, chroniąc komórki organizmu przed chorobami. Działają też przeciwnowotworowo i ochronnie względem układu krwionośnego.
Karotenoidy (pomarańczowy i zielony). To druga grupa najliczniej występująca w jedzeniu. Najbardziej popularny z nich to oczywiście - beta-karoten o pomarańczowym barwniku. Jest on bezpieczną odmianą karotenu, gdyż organizm przetwarza tylko taką jego ilość, jaka jest mu potrzebna. Nasz organizm potrafi wytwarzać z niego retinol, czyli witaminę A. Beta-karoten przyczynia się m.in. do ochrony przed drobnoustrojami. Ma działanie antyoksydacyjne, a także korzystnie wpływa na wzrok i odporność.
Likopen (czerwony). Najbogatszym źródłem likopenu są pomidory, ale można go spotkać również w czerwonych owocach. Ze względu na łatwą rozpuszczalność w tłuszczach, najlepiej przyswajalny jest przez organizm człowieka w postaci przetworzonej w towarzystwie zdrowego tłuszczu np. oleju rzepakowego. Likopen zapobiega tworzeniu się skrzepów krwi oraz rozwojowi miażdżycy. Wykazano, że spożywanie produktów bogatych w likopen może obniżać ryzyko wystąpienia choroby wieńcowej.
Luteina (żółty). To związek o żółtym barwniku. Znajduje się m.in. w siatkówce oka, gdzie ma za zadanie neutralizowanie szkodliwych wolnych rodników. Luteina chroni nasze oczy również przed nadmiernym promieniowaniem słonecznym, na które, niestety, jesteśmy coraz częściej narażeni. Produkowana jest głównie w jajnikach i jądrach oraz w dużej ilości przez łożysko w trakcie ciąży. Znamy ją również pod nazwą - progesteron. Najbogatszym źródłem luteiny jest żółtko kurzych jaj.
Polifenole (niebieskofioletowy). Największą i najlepiej poznaną grupą związków polifenolowych są flawonoidy. Wiele z nich wykazuje silne działanie przeciwutleniające, co zmniejsza ryzyko chorób układu krwionośnego i nowotworów. Bogatymi źródłami polifenoli są przede wszystkim winogrona i jagody. Największe stężenie polifenoli występuje zwykle w ich skórce. Przykładem cennego dla zdrowia polifenolu może być delfinidyna. Występuje naturalnie w winogronach, czarnych jagodach, czarnym bzie, nadając im intensywny, niebieskofioletowy kolor.
Chlorofile (zielony) to grupa związków obecnych między innymi w roślinach, algach np. nori, używanych do robienia sushi. Znajdują się one też w liściach szpinaku, sałacie czy jarmużu i biorą udział w procesie fotosyntezy dzięki, której rośliny zdobywają energię niezbędną do życia. To one są odpowiedzialne za ich zieloną barwę. Cennym dla nas składnikiem chlorofilu jest magnez, który wzmacnia kości i zęby, poprawia wzrok, spełnia ważną rolę w przekazywaniu informacji między mięśniami i nerwami, bierze udział w przemianie materii i jest naturalnym antydepresantem.
Kolory zdrowia
Biały. Poprawia nastrój, samopoczucie, rozjaśnia umysł. Polecane produkty: kalafior, biała kapusta, cebula, czosnek, białe szparagi, koper włoski.
Żółty. Łagodzi stres, działa antydepresyjnie. Polecane produkty: ananasy, banany, brzoskwinie, nektarynki, cytryny, grejpfruty, melony, kukurydza, ziemniaki, żółta papryka.
Czerwony. Dodaje pewności siebie i pobudza apetyt. Polecane produkty: truskawki, maliny, wiśnie, żurawina, czerwone porzeczki i grejpfruty, owoce dzikiej róży, pomidory, czerwona papryka, rzodkiewka, buraki, arbuzy.
Zielony. Regeneruje system nerwowy, wspomaga przemianę materii i pracę wątroby. Polecane produkty: kiwi, winogrona, gruszki, awokado, zielona papryka, cukinia, groszek, fasolka szparagowa, kapusta, ogórki, świeże zioła.
Niebieski i niebieskofioletowy. To kolor spokoju. Może działać nasennie. Polecane produkty: jagody, jeżyny, borówki amerykańskie, aronia, ciemne i różowe winogrona, świeże i suszone śliwki, bakłażany, czerwona kapusta.
Pomarańczowy. Wzmacnia odporność i poprawia krążenie. Polecane produkty: pomarańcze, mandarynki, marchewka i dynia.
Brazowy. Przynosi ukojenie i spokój. Daje poczucie bezpieczeństwa. Polecane produkty: czekolada, daktyle, figi, orzechy, ciemne pieczywo, ciasta i kasze, czarna herbata, kakao, piwo karmelowe i yerba mate.