Otoskleroza. Co to takiego?
To postępujące zaburzenia słuchu. Chorobę można wyleczyć, jednak niezbędny jest zabieg operacyjny.
Pacjentka została skierowana do poradni laryngologicznej z powodu pogorszenia słuchu. Pierwsze objawy pojawiły się kilka lat wcześniej, ale nie były bardzo nasilone i chora ignorowała je.
Jednak gdy osłabienie słuchu stało się na tyle silne, że zaczęło sprawiać problemy, zdecydowała się zgłosić do lekarza pierwszego kontaktu, który skierował ją do laryngologa.
W czasie badania uszu otoskopem nie stwierdzono uszkodzenie błony bębenkowej. Dlatego zlecono audiometrię, która wykazała niedosłuch przewodzeniowy oraz osłabienie odruchu strzemiączkowego. U chorej wykonano także tomografię komputerową kości skroniowych, w której nie opisano nieprawidłowości. Okazało się, że to otosklerozę.
Skostnienia w uchu
Otoskleroza jest chorobą ucha środkowego i wewnętrznego, w wyniku której dochodzi do kostnienia i ograniczenia ruchomości kosteczek słuchowych oraz uszkodzenia ucha wewnętrznego.
Jej przyczyna nie jest znana, ale wiadomo, że wystąpieniu choroby sprzyjają: czynniki hormonalne - zaobserwowano częste pojawienie się choroby u kobiet w ciąży, co może świadczyć o negatywnym wpływie wysokiego poziomu progesteronu, genetyczne - zauważono częstsze występowanie otosklerozy w rodzinie, infekcje wirusowe, szczególnie wirus odry, autoimmunologiczne.
Kostnienie łańcucha kosteczek słuchowych prowadzi do zaburzenia przewodzenia bodźców słuchowych do ucha wewnętrznego. Dodatkowo uszkodzenie ucha wewnętrznego może spowodować także upośledzenia w odbieraniu i przetwarzaniu tych bodźców.
Objawy i diagnoza
Gdy stwierdzisz u siebie: postępujące zaburzenia słuchu, zwykle obustronne, szumy uszne, zawroty głowy - zgłoś się do lekarza POZ, który po wstępnej ocenie skieruje cię do laryngologa.
Laryngolog zbada: kanał słuchowy zewnętrzny i błonę bębenkową przy pomocy otoskopu (struktury te powinny być prawidłowe). Wykona audiometrię impedancyjną - powinna ona wykazać niedosłuch przewodzeniowy lub mieszany, przewodzeniowy i odbiorczy oraz upośledzenie odruchu strzemiączkowego. Aby ostatecznie rozpoznać otosklerozę, trzeba wykluczyć inne choroby mogące powodować uszkodzenie kosteczek słuchowych. W tym celu wykonuje się tomografię komputerową kości skroniowych, która powinna być prawidłowa.
Leczenie
Podstawowym sposobem leczenia jest zabieg operacyjny - stapedotomia.
Jest to zabieg mikrochirurgiczny, wykonywany przez kanał słuchowy zewnętrzny: w czasie operacji chirurg usuwa jedną z kosteczek słuchowych - strzemiączko - i zastępuje ją protezą, po zabiegu przez pewien czas mogą występować zawroty głowy i nudności - będące skutkiem podrażnienia ucha wewnętrznego (objawowo na zawroty głowy zaleca się leki poprawiające krążenie w obrębie ucha wewnętrznego, jak betahistyna czy winpocetyna), bezpośrednio po operacji należy unikać hałasu i dbać, by nie wdała się infekcja.
Jeśli istnieją przeciwwskazania do leczenia operacyjnego: lekarz może przepisać fluorek sodu (doustnie), który w ok. 50 proc. przypadków pozwala na stabilizację objawów. Stosuje się aparat słuchowy.
Operacja pozwala na poprawę słuchu u ok. 95 proc. chorych, jednak jej efekty mogą nie być trwałe. Słuch może pogarszać się z upływem czasu.
Jak przebiega audiometria?
Do ucha zewnętrznego wprowadza się zatyczkę, która zamyka przewód słuchowy. Przez nią wprowadzane są trzy przewody - jeden połączony z generatorem dźwięku, drugi służy do zmiany ciśnienia wewnątrz przewodu słuchowego, trzeci podłączony do mikrofonu, mierzy reakcję błony bębenkowej i mięśnia strzemiączkowego. W czasie badania wytwarzany jest dźwięk, który wprawia w drgania błonę bębenkową, a wraz z nią łańcuszek kosteczek słuchowych. Rezonans odbierany jest za pomocą mikrofonu, a komputer mierzy sprawność aparatu przewodzeniowego. Zobacz także:
