Owoce i warzywa od A do Z

Nie wszyscy jednak wiedzą, że niektóre z nich posiadają właściwości lecznicze, a nawet mogą przeciwdziałać powstawaniu nowotworów. 

1. Ananasy zawierają cukier, stosunkowo niewiele witamin, ale za to sporo składników mineralnych, takich jak: wapń, potas, magnez, fosfor, a zwłaszcza dużo manganu. W ananasach występuje wyjątkowo wartościowy enzym ułatwiający trawienie białka - bromelina. Ananasy działają przeciwbakteryjnie i przeciwwirusowo. Mają ponadto właściwości estrogenopodobne, dzięki czemu pomagają w gojeniu złamań i zapobiegają osteoporozie.

2. Awokado posiada wiele cennych składników odżywczych, między innymi witaminę E, która neutralizuje wolne rodniki, przyśpieszające starzenie się skóry. Z punktu widzenia zdrowotnego owoce awokado obniżają poziom cholesterolu, rozszerzają naczynia krwionośne, zmniejszają podatność na powstawanie zaćmy. Ale uwaga! Awokado zawierają dużo tłuszczu.

3. Bakłażany smaczne, lecz jeszcze mało popularne wykazują działanie przeciwbakteryjne i moczopędne. Zawierają glikoalkaloidy, toteż są używane do produkcji kremów leczniczych przeznaczonych dla chorych na raka skóry.

4. Banany są naturalnym środkiem dopingującym, dodającym energii. Jeden banan to około 95 kalorii oraz 20,9 g cukru,  75,1 g wody,  1,2 g protein, 2,3 g skrobi, tylko 0,3g tłuszczu,  aż 3,1 g błonnika, a przede wszystkim sporo witaminy B1, B12, B6 i C. Ze względu na wysoką zawartość błonnika są wskazane dla ludzi z podwyższonym cholesterolem we krwi. Znajdujący się w nich potas wpływa korzystnie także na osoby z nadciśnieniem.

5. Brokuły to znane ze swoich właściwości przeciwdziałania nowotworom warzywo. Posiada przeciwutleniacze, karoten, kwas foliowy, witaminę C (więcej niż w owocach cytrusowych). Chroni też przed arteriosklerozą, przed chorobą wrzodową, a ze względu na zawartość między innymi chromu, jest pomocne w cukrzycy. Jeśli chodzi o działanie na urodę, to uważa się, że zawarty w brokułach olej pantotenowy powoduje, iż zapobiegają one przedwczesnemu siwieniu.

6. Brukselka podobnie jak inne kapustne - poprawia przemianę materii i pracę serca. Ma działanie antybakteryjne i antyrakowe.

7. Buraki zawierają dużo składników mineralnych, jak: wapń, magnez, potas, sód. Są zasadotwórcze; działają odkwaszająco i odtruwająco na organizm, wymiatają z nerek i wątroby zbędne substancje, działają antyrakowo. Regulują poziom cholesterolu. Szczególnie godnym polecenia jest kwas buraczany, kiszony z dodatkiem czosnku, który potęguje dobroczynne działanie buraków.

8. Cebula dostarcza substancji mających zdolność obniżania ciśnienia krwi i poziom cholesterolu, chroniąc organizm przed zakrzepami, chorobami serca oraz nowotworami. Zawarta w cebuli siarka hamuje rozwój astmy i reakcje uczuleniowe, a selen spowalnia procesy starzenia. Znane są zalety cebuli w zwalczaniu przeziębień, kaszlu i zapalenia gardła.

9. Chrzan działając pleśniobójczo - zwiększa odporność. Okłady z chrzanu łagodzą bóle reumatyczne.

10. Cytrusy. Choć ich renoma jako owoców zawierających najwięcej witaminy C jest nieco przesadzona, to jednak posiadają one jeszcze inną ważną zaletę; wspierają walkę z nowotworami. W ich miąższu wykryto aż 58 składników o działaniu antynowotworowym. Jeden z nich - glutation - zawarty w białej łupce znajdującej się pod skórką mają wszystkie cytrusy, a najwięcej pomarańcze. Innym ważnym składnikiem przeciwnowotworowym jest glukarat.

11. Czosnek znany już w starożytności, zaczyna być coraz bardziej obecnie doceniany. Amerykańskie Instytuty do Badań nad Rakiem potwierdziły jego działanie przeciwnowotworowe. Czosnek posiada ponadto całą gamę cennych właściwości. Podnosi odporność organizmu. Obniża poziom cholesterolu, przeciwdziałając miażdżycy naczyń i nadciśnieniu. Reguluje ciśnienie tętnicze, usprawniając przepływ krwi przez tkanki i narządy. Odkaża pęcherzyki płucne, dlatego jest znakomitym naturalnym lekiem na przeziębienia. Odkaża przewód pokarmowy i nerki; działa moczopędnie. Leczy dolegliwości żołądkowe palaczy. Pobudza przemianę materii. Przeciwdziała reumatyzmowi i artretyzmowi.

12. Dyniowate (cukinia, dynia, melon, ogórek) - te niskokaloryczne, zasadotwórcze warzywa wpływają korzystnie na obniżenie poziomu cholesterolu we krwi.

Cukinia działa doskonale na trawienie, na wątrobę i przewód pokarmowy.Ogórek, zalecany we wszystkich dietach oczyszczających organizm, jest silnie moczopędny, przyśpiesza wydalanie kwasu moczowego.

13. Jabłka. Chociaż w porównaniu z innymi owocami, mają niewiele witamin i minerałów, to są bardzo zdrowe. Zawierają bowiem dwa cenne składniki: błonnik i pektynę, które pełnią bardzo pożyteczną rolę oczyszczania organizmu poprzez usuwanie zbędnych, szkodliwych pozostałości przemiany materii. Pomagając w pozbywaniu się z organizmu substancji balastowych, jabłka neutralizują działanie związków trujących, gdyż wiążą w jelicie związki radioaktywne, metale ciężkie (np. kobalt, stront, ołów) czy zbędne tłuszcze.

Redukują nadmiar złego cholesterolu, zapobiegając tym samym chorobom krążenia. Zawarty w jabłkach kwas salicylowy jest znany jako środek poprawiający pracę serca. Tak więc jabłka wzmacniają serce, leczą biegunki, zaparcia i reumatyzm.

Ze względu na zawartość fruktozy jabłka są także doskonałe dla diabetyków. Fruktoza to cukier prosty, wolno przetwarzany w organizmie, co zapobiega szybkiemu wzrostowi poziomu cukru we krwi. W skórce jabłek znajduje się wapń oraz krzem - tak potrzebne naszym włosom i paznokciom. Jabłka są więc dobre niemal na wszystko. Uważa się, że dwa jabłka zjadane codziennie, mogą uchronić nas przed miażdżycą.

14. Jarmuż zawiera dużo beta-karotenu, witaminy C oraz kwasu foliowego i żelaza. Co warte podkreślenia i ważne dla osób uczulonych na mleko - obfituje w łatwo przyswajalny wapń, który jest lepiej wchłaniany przez organizm niż wapń zawarty w mleku i nabiale.

Oprócz wymienionych zalet posiada jeszcze jedną, najważniejszą: podobnie jak inne kapustne - zapobiega powstawaniu chorób nowotworowych. Wykazuje ponadto działanie regulujące poziom estrogenów i zapobiegające występowaniu raka jelita grubego.

Ziemniak dla odchudzających się, pietruszka na migreny. Czytaj na następnej stronie!

15. Kalarepa jest bogata w potas, który odpowiada za prawidłową gospodarkę wodną organizmu. Obfituje także w witaminę K, która ma właściwości przeciwkrwotoczne. Dzięki temu zapobiega krwawieniom z dziąseł i paradontozie.

16. Kapusta. Popularna na polskich stołach kapusta ze względu na wspaniałe właściwości, jest warzywem cenionym w medycynie naturalnej. Sok ze świeżej kapusty leczy chorobę wrzodową i anemię. Kapusta posiada tyle samo witaminy C co owoce cytrusowe, a w kaczanie jest jej nawet dwa razy więcej. Jest również bogatym źródłem innych witamin, jak: witamina E, K, P oraz witaminy z grupy B. Ma znacznie więcej soli mineralnych niż inne warzywa: magnezu, potasu, wapnia i siarki, której brak odbija się niekorzystnie na wyglądzie włosów i paznokci.

Badania wykazały, że jadanie dużych ilości świeżej kapusty - najlepiej w postaci surówek - chroni przed rakiem przewodu pokarmowego i oddechowego.

17. Koper jest rośliną od wieków stosowaną przeciwko kaszlowi i bólom głowy; bogatą w tłuszcze, białka, sole mineralne i witaminę C oraz olejki eteryczne. Ze względu na zawartość substancji bakteriobójczych i grzybobójczych koper - podobnie jak chrzan - jest używany do kwaszenia ogórków i innych warzyw. Koper - a zwłaszcza napar z nasion - ma działanie wiatropędnie, hamuje nadmierną fermentację w jelitach, zapobiegając wzdęciom. Pobudza laktację u karmiących. Owoce kopru stosowane są przeciw hemoroidom, a dodane do ziółek, pobudzają apetyt i działają uspokajająco.

18. Mango i papaja znakomicie oczyszczają organizm z wszelkich szkodliwych substancji. Skutecznie pomagają w trawieniu białka.

19. Marchew - oprócz zawartości cukru, białka i witamin, zwłaszcza prowitaminy A, bogata jest w karoten. Skutecznie wspomaga trawienie, reguluje przemianę materii. Pektyny obniżają poziom złego cholesterolu (LDL), a podnoszą poziom dobrego (HDL). Marchew niszczy wolne rodniki oraz wzmacnia system odpornościowy. Chroni skórę i wzrok, zapobiegając "kurzej ślepocie", czyli niedowidzeniu po zmierzchu.

20. Papryka wzmacnia odporność, korzystnie wpływa na samopoczucie. W papryce - tak jak i w innych czerwonych, żółtych i zielonych warzywach - znajdują się beta-karoteny. Najwięcej w papryce i w marchwi. Z beta-karotenów powstaje witamina A, która działa ochraniająco na serce i układ krążenia. Chroni przed zwapnieniem naczyń krwionośnych, a tym samym hamuje rozwój miażdżycy, czyli zatykania tętnic wieńcowych.

Papryka zawiera jeszcze inny cenny związek - kapsidiol, posiadający właściwości podobne do kwasu acetylo-salicylowego (wchodzącego w skład niektórych leków np. "polopiryny"). Substancja ta - oddziaływując na płytki krwi - nie dopuszcza do powstawania w tętnicach zakrzepów, które stanowią najczęstszą przyczynę zawałów serca, udarów mózgu i zatorów płuc.

21. Pieczarki to najbardziej wartościowe z grzybów. Ze względu na dużą zawartość witaminy H (biotyny) chronią przed wyczerpaniem i depresją. Jeśli zaś chodzi o urodę, to biotyna zapobiega wypryskom skórnym, łamliwości paznokci oraz łysieniu.

22. Pietruszka stanowi bogate źródło żelaza, którego niedobór może powodować bóle głowy, obniżenie sprawności fizycznej, ciągłe uczucie zmęczenia i rozdrażnienie. Jest niezastąpiona w leczeniu anemii, a także szkorbutu i "kurzej ślepoty".

W natce pietruszki zawarty jest niemal cały zestaw witamin potrzebnych do sprawnego funkcjonowania organizmu. Pietruszka pobudza apetyt, wzmacnia układ trawienny i odwadnia organizm. Dzięki swym właściwościom odtruwającym, "czyszczącym krew" i odwadniającym, wspomaga leczenie schorzeń żołądka i wątroby oraz nerek, a także przeciwdziała cellulitis. Regeneruje naczynia krwionośne włosowate.

Działa uspokajająco na system nerwowy. Łagodzi fermentację w żołądku i jelitach. Pomaga zwalczać pasożyty jelitowe.

23. Pomidory dostarczają niewiele kalorii, za to sporo witamin, a zwłaszcza soli mineralnych. Działają lekko moczopędnie i oczyszczająco oraz antytoksycznie. Są nieocenione w otyłości, cukrzycy, dnie, chorobach serca i nerek. Przeciwdziałają zaparciom. Działają kojąco na nerwy, gdyż zawierają sole bromu. Wspomina się także o działaniu przeciwnowotworowym pomidorów.

24. Pory stanowią bogate źródło cukrów, wapnia i fosforu - cennych przy osteoporozie - sodu i potasu, które regulują pracę serca i przemianę materii oraz substancji gorzkich, tzw. goryczy, działających korzystnie na trawienie i żółciopędnie.

Zawierają dużo witamin: C, PP, B2, a zwłaszcza dobroczynnej dla układu nerwowego B1. Witamina PP sprzyja naszej skórze, a witamina C poprawia odporność i stan dziąseł. Olejki eteryczne pobudzają apetyt, uaktywniają pracę przewodu pokarmowego. Także dzięki olejkom eterycznym pory działają moczopędnie, zmniejszając obrzęki. Wspomagają laktację u karmiących.

Pory są polecane jako odtrutka przy zatruciach pokarmowych czy chemicznych (np. parami ołowiu), a przez medycynę ludową - do leczenia reumatyzmu.

25. Rzodkiewka znana jest z tego, że pośród wielu najrozmaitszych związków mineralnych cechuje się zawartością znacznej ilości siarki, która korzystnie wpływa na porost włosów oraz żelaza, potrzebnego szczególnie osobom anemicznym.

Znana ponadto z dobroczynnego wpływu na pracę wielu organów. Działa korzystnie między innymi na wątrobę i pęcherzyk żółciowy. Zwiększa produkcję żółci, przeciwdziałając rozwojowi stanów zapalnych i hamując powstawanie kamieni żółciowych.

Pozytywne efekty daje w przypadku uporczywego kaszlu (np. przy kokluszu). Przeciwdziała skurczowi oskrzeli i ułatwia wyksztuszanie wydzieliny. Z soku otrzymywanego z czarnej rzodkwi - która także należy do rzepowatych i ma podobne właściwości co rzodkiewka - produkuje się popularny preparat ułatwiający trawienie - "raphacholin".

26. Seler posiada znaczne właściwości lecznicze; jest pomocny przy kuracjach odchudzających, reumatyzmie, chorobach dróg moczowych. Jest silnie zasadowy, doskonale usuwa z organizmu wszelkie złogi. Bogaty w potas, pomaga zachować równowagę płynów w organizmie.

U nas niedoceniany, przez Amerykanów ceniony jest za swe niemal wszechstronne działanie; odświeżające, antystresowe, kojące, poprawiające samopoczucie.

27. Soja to niemal ekstrakt roślinnego białka, a w dodatku jest lekko strawna. Podobnie jak inne strączkowe - które zawierają dużo błonnika (w szczególności włókien rozpuszczalnych) - działa przeciwmiażdżycowo. Posiada właściwości "odmładzania" tętnic u chorych na miażdżycę. Reguluje poziom cholesterolu, nawet u tych, którzy jedzą tłuste mięso.

Soja zawiera unikatowe składniki, tzw. izoflawonoidy, które są estrogenami roślinnymi, a dwa z nich to także antyutleniacze. Aż 70% zawartości soi stanowią nienasycone kwasy tłuszczowe, a w tym witamina E, witamina C oraz cynk i selen. Są one cennymi przeciwutleniaczami, hamującymi proces starzenia.

Potwierdzone jest dobroczynne działanie soi u osób zagrożonych osteoporozą. Stwierdzono, że poprzez spożywanie dużej ilości soi, która - będąc między innymi bogatym źródłem boru - działa podobnie jak zastępcza terapia hormonalna, można ograniczyć dolegliwości związane z menopauzą i spowodować zwiększenie gęstości kości. Soja zalecana jest także w profilaktyce raka piersi.

28. Winogrona wzmacniają i leczą. Zawierają dużo naturalnych cukrów; fruktozy i glukozy - które pozwalają utrzymać równowagę energetyczną organizmu - oraz witaminę C, garbniki i sole mineralne, zwłaszcza potas. Oczyszczają skórę, wątrobę, jelita i nerki. Owoce te są bogate w związki, które mają silne właściwości antyrakowe. Najcenniejszy jest resveratrol, znajdujący się w skórce winogron. Zapobiega on rozwojowi komórek nowotworowych w różnych stadiach choroby, a ponadto zmniejsza ryzyko zawału.

29. Ziemniaki mogą być pomocne w diecie odchudzającej, ponieważ zapobiegają zatrzymywaniu wody w tkankach. Ziemniaki, zwłaszcza ugotowane lub upieczone w mundurkach, zawierają sporo potasu, który reguluje ciśnienie krwi i gospodarkę wodną organizmu.

Wiesława Pstrąg-Dworzańska