Uciążliwy trądzik można pokonać!

To nie problem, gdy na czole wyskoczy ci parę "pryszczy". Ale trądzik zająć może niemal całą twarz, zejść na kark i tors, spowodować gorączkę. Taka ciężka postać choroby zdarza się w 10 proc. przypadków. Szpecąc swoje ofiary, bywa przyczyną depresji, utrudnia znalezienie pracy i życiowego partnera. Na szczęście, jest na to lekarstwo.

U podłoża trądziku leżą dwa zaburzenia czynności skóry: nadprodukcja łoju i nadmierne rogowacenie naskórka, który, zamiast się złuszczać, blokuje jego odpływ, prowadząc do powstania zaskórników. Propionibacterium acnes, bakterie normalnie bytujące na skórze, znajdują w nich cieplarniane warunki. Rozkładając sebum, którego jest tam nadmiar, uwalniają ogromne ilości kwasów tłuszczowych działających na skórę drażniąco i wywołujących stan zapalny. Dlatego z czasem zaskórniki ewoluują w grudki, krostki, a nawet guzki.

Rozwojowi trądziku sprzyja zmęczenie, stres, pewne pokarmy (np. mleczna czekolada, frytki), a także zła pielęgnacja i higiena skóry, np. niestaranne oczyszczanie, używanie podrażniających preparatów kosmetycznych.

W leczeniu ciężkich postaci trądziku najlepiej egzamin zdaje izotretynoina, pochodna witaminy A (dostępna na receptę, w doustnych kapsułkach kilku producentów). Hamuje ona łojotok i nadmierne rogowacenie naskórka, ogranicza rozwój Propionibacterium acnes i łagodzi stan zapalny. Dzięki temu trzyma w ryzach wszystkie mechanizmy związane z rozwojem trądziku.

Kuracja izotretynoiną trwa od 4 do 8 miesięcy (zależnie m.in. od wagi pacjenta). W tym czasie dawka leku jest indywidualnie modyfikowana. Na końcowy jej efekt czeka się zwykle do 8 tygodni po jej zakończeniu. A jest on na ogół spektakularny: u ponad 80 proc. leczonych trądzik całkiem zanika, u pozostałych - zdecydowanie poprawia się wygląd cery. W razie ponownego wysiewu zmian (co bywa rzadkie), kurację można powtórzyć. Prowadzenie jej wymaga od lekarza dużego doświadczenia.

Jak każdy lek, również izotretynoina wykazuje pewne działania niepożądane. Wszystkie one są jednak pod kontrolą. Przed kuracją dermatolog bada pacjenta, po czym kieruje go na badania krwi (by sprawdzić m.in. wydolność wątroby). Jeśli ich wyniki są dobre, pacjent rozpoczyna przyjmowanie kapsułek i w wyznaczonych przez lekarza terminach zgłasza się na wizyty kontrolne i kontrolne analizy laboratoryjne. Daje to możliwość oceny, czy przepisana dawka jest odpowiednia, czy też wymaga redukcji.

Szczególną troską objęte są kobiety w wieku rozrodczym. By lek niepotrzebnie nie wpływał na płód (co byłoby niekorzystne), mogą być one poddane terapii tylko po wykluczeniu ciąży (na podstawie ujemnych wyników dwóch testów ciążowych wykonanych w obecności lekarza) i pod osłoną antykoncepcji (często przy użyciu dwóch metod jednocześnie, np. tabletki hormonalnej i prezerwatywy).

Życie na gorąco 34/2011