Wypuklina krążka międzykręgowego
Objawia się przewlekłym bólem pleców i drętwieniem nóg. Zwykle ma charakter odwracalny, rehabilitacja pozwala bowiem cofnąć zmiany.
Przyczyny
Kręgosłup to rusztowanie, na którym opiera się cała górna połowa naszego ciała. Dźwiga jego ciężar i jest poddawany znacznym przeciążeniom.
Ważnym elementem kręgosłupa jest krążek międzykręgowy. To płaska struktura łącząca kręgi, zbudowana z elastycznego pierścienia włóknistego, który tworzy jego zewnętrzną otoczkę, oraz galaretowatego jądra miażdżystego, znajdującego się w środku.
Pierścień tworzy elastyczne połączenie, które umożliwia wykonywanie ruchów, a jądro jest amortyzatorem absorbującym przeciążenia.
Jednak z upływem czasu pierścień włóknisty staje się mniej plastyczny. Jest to związane z naturalnym procesem odwodnienia jego struktury, co w badaniu rezonansu magnetycznego jest opisywane jako: dehydratacja krążka międzykręgowego.
Tak zmieniony staje się kruchy i bardziej podatny na uszkodzenia związane z przeciążeniami. Ponadto jego osłabiona struktura nie jest już w stanie utrzymać jądra miażdżystego na miejscu.
Pod wpływem znacznego obciążenia jest ono "wyciskane" spomiędzy trzonów kręgów i wysuwa się poza obręb krążka międzykręgowego:jeśli nie towarzyszy temu przerwanie ciągłości pierścienia, przesunięcie jest niewielkie i określa się je jako wypuklina krążka międzykręgowego.
W przypadku pęknięcia pierścienia jądro całkowicie wysuwa się na zewnątrz - mamy wtedy do czynienia z przepukliną jądra miażdżystego.
W obu sytuacjach może dojść do ucisku sąsiednich struktur, np. korzenia nerwowego. Takie zmiany są wyrazem rozwijającego się zwyrodnienia kręgosłupa i najczęściej mamy z nimi do czynienia w odcinku lędźwiowym.
Najczęstsze dolegliwości
O chorobie zwyrodnieniowej kręgosłupa lędźwiowego świadczą:
przewlekły ból w dolnej części pleców, który zwykle ma charakter pobolewania z okresowymi zaostrzeniami, związanymi z dźwiganiem, pochylaniem się do przodu, gwałtownym ruchem skrętnym tułowia, ustępującymi po krótkim odpoczynku;
bóle i drętwienie nóg, szczególnie obejmujące tylko określone fragmenty (np. łydkę, udo, stopę), związane z uciskiem wypuklin na korzenie nerwowe;
osłabienie mięśni nóg, także o charakterze wybiórczym (np. osłabienie stopy albo kolana).
Postępowanie
Kiedy pojawi się ból kręgosłupa, zgłoś się do lekarza pierwszego kontaktu. Zleci prześwietlenie kręgosłupa, które zwykle jest wystarczającym badaniem, by podjąć decyzję o dalszym leczeniu.
Wykluczy inne przyczyny bólu okolicy lędźwiowej, wykonując odpowiednie badania, jeśli ból jest uciążliwy, zaleci leki przeciwbólowe, zwykle NLPZ (np. diklofenak, naproksen, ketoprofen) oraz paracetamol z tramadolem.
Uwaga, należy pamiętać, że NLPZ nie powinny być przyjmowane dłużej niż przez 7-10 dni.
Skieruje cię na rehabilitację - zarówno na fizykoterapię o działaniu przeciwbólowym, jak i ćwiczenia poprawiające ruchomość kręgosłupa oraz wzmacniające mięśnie grzbietu - naturalną ochronę kręgosłupa.
Gdy lekarz ma wątpliwości, wypisze ci skierowanie do ortopedy lub neurologa, ten zleci badanie rezonansu magnetycznego, które pozwala określić, czy mamy do czynienia z wypuklinami czy przepuklinami, oraz czy doszło do ucisku na sąsiednie struktury.
Na jego podstawie zdecyduje, czy konieczna jest konsultacja neurochirurga lub neuroortopedy i kwalifikacja do leczenia operacyjnego, czy wystarczy dalsza rehabilitacja i leczenie przeciwbólowe.
Jak dbać o kręgosłup?
Nie podnoś z ziemi przedmiotu w pozycji pochylonej do przodu; przykucnij, weź go w ręce i powoli wstań, starając się zachować możliwie jak najprostszy kręgosłup.
W czasie pracy siedzącej raz na godzinę rób kilka minut przerwy, wykorzystując ją na ćwiczenia rozluźniające.
Zadbaj o wygodną pozycję we śnie, nie przysypiaj w fotelu czy za krótkiej kanapie.
Utrzymuj właściwą wagę. Pamiętaj o wysiłku fizycznym. Najlepszy jest marsz i pływanie. Dopuszcza się jazdę na rowerze, o ile rower pozwala utrzymać ci prostą sylwetkę w czasie jazdy.
Zobacz także:
