Żyj wolniej. Portugalia dla tych, którzy chcą więcej, niż tylko "odhaczać" punkty z przewodnika
Dzikie, wydające się nie mieć końca linie brzegowe, złote pola z drzewami korkowymi, zapierające dech winnice. Jedzenie i wino. Sztuka, historia, architektura, fado, azulejos, krajobrazy i serdeczni Portugalczycy. Do tego spokój, brak tłumów. Alentejo to ten region Portugalii, do którego nawet jeszcze nie wiesz, że całe życie tęskniłeś. Vamos!
Spis treści:
Są takie miejsca na tym pięknym świecie, w których czas się zatrzymał. W tym dobrym znaczeniu. W których z ulicy wejdziesz do piekarni z opalanym żywym ogniem piecem. W których przy wieczornej kolacji nagle pojawi się grupka mężczyzn z gitarami i zaśpiewa, o tak, po prostu, coś cudownie miejscowego i melancholijnego. W których wszystko wygląda i jest takie, jakie jest - po prostu, nie udając niczego innego. Tak jest w portugalskim regionie Alentejo.
Słyszysz o nim po raz pierwszy? Nie martw się, na pewno nie tylko ty. To jeden z najsłabiej znanych regionów tego kraju. To region, który z tego, że jest nieznany zrobił atut. "Żyj wolniej" - takie hasło przyświeca promocji tego miejsca. I też nie jest sztucznie wymyślone. Tak się tam żyje. Po prostu.
Alentejo to region w południowo-wschodniej Portugalii, znany z malowniczych krajobrazów, winnic, średniowiecznych miasteczek i bogatej historii. Podróżować po nim najlepiej samochodem. Co chwilę można się zatrzymać i oglądać coraz to nowe rzeczy. Co krok jest miejsce idealne, żeby posiedzieć, postać, popatrzeć, napić się kawy, pogadać, pomilczeć.
Zaledwie godzinę od Lizbony rolniczy i wiejski charakter regionu Alentejo w Portugalii przyczynia się do wolniejszego, bardziej tradycyjnego tempa życia. Spokojnie przemierzaj piękne równiny od wybrzeża Atlantyku do gór, które znajdują się na wschodniej granicy z Hiszpanią.
Przemierzając Alentejo, możesz natrafić na gaj drzew oliwnych lub pole słoneczników. Możesz poszukać cienia w jednym z wielu lasów korkowych - intrygująca, odnawialna kora drzew jest głównym przemysłem tego regionu. Możesz zatrzymać się, aby przekąsić wędzonego Pata Negra i lokalnie produkowanego sera koziego. Możesz eksplorować drogi wzdłuż wybrzeża regionu lub przetestować swoje mięśnie, zapuszczając się w góry na granicy Algarve.
Bogata historia, oszałamiające krajobrazy, łagodny klimat, dobre jedzenie i wino — i dobrzy ludzie. Ten wyjątkowy region szalenie popularnego kraju nie pozostanie nieodkryty przez długi czas.
Évora. "Najważniejsze miasto na świecie"
Najważniejsze miasto na świecie? "Bo urodziłem się tu ja!" - rzekł przewodnik. I miał rację. Dlatego jest najważniejsze. Jest też niezwykle piękne, pięknem prostym, historycznym, starym, obsypującym się z murów. Ale czuć tam spokój. W każdym zakątku, uliczce, w kościołach, muzeum, kawiarni. W opowieściach o mieście i jego miejscu w historii Europy.
Miasto zostało założone przez Rzymian w I wieku p.n.e. pod nazwą Lusitânia. Wówczas było ważnym ośrodkiem administracyjnym i handlowym. Z tego okresu pochodzą liczne ruiny, w tym Świątynia Diany, jeden z najlepiej zachowanych zabytków z czasów rzymskich w Portugalii, który stanowi symbol miasta.
Po upadku Cesarstwa Rzymskiego, Évora stała się ważnym ośrodkiem w średniowieczu, a pod panowaniem Maurów, miasto rozwijało się jako centrum kultury i religii. W XIII wieku, po wyzwoleniu przez portugalskiego króla Alfonsa III, Évora stała się stolicą Księstwa, a w XIV wieku została wybrana przez króla Jana I na rezydencję królewską. Od tego momentu miasto zaczęło się rozwijać jako ważne centrum kulturalne, naukowe i religijne.
Dla tych, którzy mają wątpliwości, czy "będzie co zwiedzać", proszę bardzo, lista atrakcji:
Świątynia Diany, czyli jeden z najlepiej zachowanych rzymskich zabytków w Portugalii. Zbudowana w I wieku n.e. na cześć rzymskiej bogini Diany, jest świadectwem dawnej potęgi rzymskiej w Lusitanii. Choć nie jest dokładnie znane, do jakiego celu służyła ta budowla, dziś stanowi symbol Évory.
Katedra w Évorze (Sé de Évora), to XII-wieczna budowla w stylu romańsko-gotyckim. Wnętrze katedry jest pełne pięknych detali, w tym imponującego ołtarza, a z dachu rozpościera się wspaniały widok na miasto i okoliczne pola.
Kaplica Czaszek (Capela dos Ossos) to jedna z najbardziej fascynujących atrakcji Évory. Kaplica ta, znajdująca się w kompleksie kościoła Świętego Franciszka, zbudowana została z czaszek i kości, które pochodzą od zmarłych mieszkańców miasta. To miejsce pełne zadumy, które ma przypominać o kruchości życia.
Uniwersytet w Évorze (Universidade de Évora) - Założony w 1559 roku, jest jednym z najstarszych uniwersytetów w Portugalii. Kampus uniwersytetu to zabytkowa część miasta, a jego wnętrza oferują wspaniałą architekturę, w tym Cloister of the University, w którym odbywają się wystawy i wydarzenia kulturalne.
Pałac Królewski (Palácio dos Duques de Cadaval) dziś jest siedzibą rodziny książąt Cadaval, a zwiedzający mogą podziwiać jego wspaniałe ogrody oraz wystawę historyczną dotyczącą rodziny królewskiej.
Muzeum Évory (Museu de Évora) z bogatą kolekcją artefaktów archeologicznych, dzieł sztuki i rękodzieła. Znajdują się tam eksponaty z czasów rzymskich, średniowiecznych oraz portugalskich dzieł sztuki, które pomogą zrozumieć historię miasta i regionu.
Willa i Ogród Don Pedro V to idealne miejsce na relaks i odpoczynek w sercu miasta.
Kawusia i ciasteczko? Zróbmy krótką przerwę
Kawa na każdym kroku. Dostępna od ręki, w miłych miejscach, w towarzystwie lokalnych mieszkańców. Taniutka. Do tego ciastko. Najlepiej jeszcze ciepłe pastel de nata - flagowe ciasteczko portugalskich kafejek. Chrupiące z wierzchu, w środku mięciutkie - taki efekt gwarantuje połączenie ciasta francuskiego z masą budyniową. Skład - żółtka, mleko, cukier. Najlepiej.
Nie przepadasz za ciastem francuskim? Może sericaia? To deser przygotowywany w glinianym naczyniu, typowy dla regionu Alentejo. Robi się go z jajek, mleka, mąki i cukru. Coś wspaniałego.
BONUS. Domowy przepis na pastel de nata
Składniki
- 350 g ciasta francuskiego
- 30 g mąki
- 250 ml mleka
- pół laski cynamonu
- 200 g cukru
- 125 ml wody
- 4 żółtka
- skórka z 1/3 cytryny
*można użyć gotowego ciasta francuskiego, ale na domowym są o niebo lepsze
- Ciasto zwijamy w rulon i kroimy na 12 plastrów o grubości ok. 2,5 cm.
- Foremki do babeczek smarujemy masłem, a następnie wylepiamy ciastem.
- Do miski wsypujemy mąkę, wlewamy połowę mleka i mieszamy.
- W rondelku łączymy wodę i cukier. Podgrzewamy na małym ogniu. Gdy zacznie wrzeć, gotujemy 3 minuty i zestawiamy z ognia.
- Pozostałe mleko wlewamy do drugiego rondelka i dodajemy pół laski cynamonu oraz skórkę z cytryny. Podgrzewamy, a gdy się zagotuje, wlewamy do niego mleko z miski i mieszamy, aż masa zgęstnieje. Zestawiamy z ognia i powoli wlewamy syrop cukrowy, cały czas mieszając. Masę przelewamy przez sitko, dodajemy żółtka i mieszamy trzepaczką.
- Przelewamy masę do foremek, zostawiając centymetrowy margines.
- Pieczemy w 250°C przez 16-17 minut. Wyjmujemy z piekarnika, a po 10 minutach wyjmujemy ciastka z foremek.
Podawaj te pyszne tarty z kremem na ciepło, najlepiej prosto z piekarnika. Posyp je hojnie cukrem pudrem i cynamonem — to tradycyjny sposób. Idealna temperatura wydobywa kontrast między chrupiącym, kruchym ciastem a kremowym nadzieniem z kremu.
Monsaraz. Miejsce, w którym czas się zatrzymał
Monsaraz ma długą i fascynującą historię, która sięga czasów rzymskich, a być może nawet starszych. W średniowieczu była jednym z kluczowych punktów obronnych na granicy z Królestwem Kastylii. Z tego okresu pochodzi imponujący zamek, który dominował nad wioską, pełniąc funkcję militarnego bastionu. Zamek został rozbudowany przez Templariuszy i później przez Zakon Maltański. Dziś, chociaż w ruinach, jest jednym z głównych punktów turystycznych, z którego rozpościera się spektakularny widok na okoliczne pola i jezioro Alqueva.
To typowa wioska Alentejo z białymi domkami, wąskimi, brukowanymi uliczkami i kamiennymi murami. Urokliwa architektura w połączeniu z malowniczymi widokami na okoliczną wioskę, pola oliwne i winnice tworzy atmosferę spokojnego, tradycyjnego miejsca, które zdaje się być zawieszone w czasie.
Jednym z największych atutów tego miejsca jest bliskość jeziora Alqueva, największego sztucznego zbiornika wodnego w Portugalii. Powstało ono w wyniku budowy tamy Alqueva. Jezioro ma ogromne znaczenie zarówno pod względem ekologicznym, jak i turystycznym. To idealne miejsce do uprawiania sportów wodnych, takich jak żeglarstwo, kajakarstwo czy wędkarstwo. Można również wziąć udział w rejsie po jeziorze i podziwiać widoki na wioskę Monsaraz z wody.
Cafe Alentejo, czyli pora coś zjeść
Niech ta restauracja będzie przykładem na to, jak wygląda ten rynek właśnie w Alentejo. Wchodzimy przez historyczne drzwi do historycznego wnętrza z ostrołukowymi sklepieniami, szkarłatnymi sztukateriami, stołami z marmurowymi blatami i barwnymi płytkami na podłodze. To miejsce szczególne na mapie nie tylko miasta Evora, ale całego regionu. Miejscowe sery, regionalne wędliny, mięsa z najlepszych hodowli, warzywa, desery i wina. Wszystko stąd.
Nie ma podróży bez kosztowania miejscowych specjałów. Na talerzu znajdujemy przecież tradycję, kulturę, historię danego regionu i zamieszkujących go ludzi. Smak mówi naprawdę wiele. Najciekawsze historie opowiada właśnie w takich miejscach, jak Alentejo, które kiedyś było jednym z najbiedniejszych regionów Portugalii. W warunkach niedostatku rodzą się smakowe kompozycje, które na długo zostają w głowach. Jakiejż potrzeba wyobraźni, żeby z kilku produktów tworzyć wiele różnych dań o różnych smakach. Kuchnia Alentejo oparta jest na sezonowości. Jest naturalna i bliska.
Sycąca, wiejska kuchnia Alentejo może nie należy do najlżejszych, ale z pewnością pozwala delektować się jednymi z najbardziej niezapomnianych dań Portugalii.
Jakich specjałów skosztować w Alentejo?
- Portugalczycy wiedzą, jak serwować wieprzowinę, serwując ją w całym kraju na niezliczone pyszne sposoby, ale nikt nie zna się lepiej na szynce niż mieszkańcy Alentejo. Porco Preto (czarna wieprzowina) pochodzi od świni iberyjskiej, rasy rodzimej na półwyspie i wszędzie czczonej, której wyjątkowy smak jest często uwarunkowany dietą z żołędzi korkowych.
- Acorda. To mdłe danie, serwowane w całym kraju, ale szczególnie w Alentejo, składa się z rozgniecionego wiejskiego chleba z kolendrą, czosnkiem, oliwą z oliwek, octem, wodą, białym pieprzem, solą i jajkami w koszulkach. Jak zupa z chleba. Dziwne, ale pyszne.
- Serpa. Surowy ser z mleka owczego z dystryktu Serpa. Dojrzewa przez 30 dni, często smaruje się go oliwą z oliwek i papryką w trakcie procesu starzenia. Ma konsystencję od kremowej (amanteigado) do twardej (duro) i można go rozsmarować jako pastę lub pokroić i podawać z lokalnym chlebem.
Winnice Alentejo. Historyczne uprawy, starożytne metody
Historia wina w Alentejo obejmuje tysiące lat. Klimat Alentejo z gorącymi latami i chłodnymi zimami pomaga tworzyć aromatyczne winogrona, które przekształcają się w dojrzałe i złożone wina. Alentejo jest obecnie światowym regionem winiarskim, a winiarze z tego regionu wprowadzili nowoczesne osiągnięcia, zyskując uznanie za pełne, owocowe wina czerwone i lekkie, dębowe wina białe.
Klimat Alentejo charakteryzuje się gorącymi latami i chłodnymi nocami, co sprzyja uzyskaniu win o intensywnym smaku i aromatach. W ostatnich dekadach, Alentejo przeszło prawdziwą rewolucję w produkcji win, z rosnącym naciskiem na nowoczesne technologie winiarskie, jak fermentacja kontrolowana, zaawansowane metody destylacji i przechowywania win w dębowych beczkach.
W Alentejo znajduje się wiele winnic, które łączą tradycyjne metody z nowoczesnymi rozwiązaniami. Do najbardziej znanych i cenionych należą: Herdade do Esporão, Quinta do Mouro, Cartuxa oraz Adega Mayor. Te winnice, znane zarówno na rynku krajowym, jak i międzynarodowym, oferują wysokiej jakości wina, które zdobyły liczne nagrody i uznanie w branży winiarskiej.
W ostatnich latach region Alentejo stał się jednym z najważniejszych kierunków enoturystycznych w Portugalii. Enoturystyka w Alentejo nie tylko umożliwia turystom zwiedzanie winnic, ale także poznawanie procesów produkcji wina oraz degustację wyjątkowych trunków. Wiele winnic oferuje kompleksowe doświadczenia, takie jak spacery po winnicach, degustacje, a także warsztaty z zakresu winifikacji i sztuki sommelierskiej. Niektóre z winnic dysponują także restauracjami, gdzie można skosztować tradycyjnych dań kuchni portugalskiej, które doskonale komponują się z lokalnymi winami.
W regionie organizowane są także liczne festiwale wina, w tym Festas de São João w Évorze, które przyciągają turystów i miłośników wina z całego świata. To doskonała okazja, aby poznać portugalską kulturę winiarską, spróbować rzadkich roczników i rozmawiać z winemakerami.
Winnice stały się miejscami chętnie wybieranymi nawet na dłuższy odpoczynek. Wiele z nich oferuje domy czy pokoje dla gości. Bardzo chętnie z takich wakacji korzystają gwiazdy show-biznesu. Kto wie, może będziesz spędzać wakacje z Kate Moss czy Taylor Swift?