Ciśnienie krwi pod kontrolą
Możesz nie zdawać sobie sprawy, że cierpisz na nadciśnienie. Chorobę wykryją regularne pomiary.
Nadciśnienie tętnicze uważane jest za chorobę cywilizacyjną. Nic dziwnego. Jej przyczyn należy szukać w trybie życia, jaki prowadzimy. Ciągły stres, brak ruchu, nieodpowiednia dieta - to główni winowajcy. Na nadciśnienie choruje aż 1/4 społeczeństwa! Niestety, u większości z nich nadciśnienie nie jest rozpoznane, ponieważ długo nie pozwala się domyśleć, że je mamy.
Nadciśnienie nie powoduje żadnych dolegliwości
Lekarze podkreślają, że nie ma objawów, które można przypisać wyłącznie nadciśnieniu. Wiele osób uważa, że ból głowy może być spowodowany zbyt wysokim ciśnieniem krwi. Ale to nieprawda. Ból głowy pojawia się przy bardzo rzadkim zaburzeniu zwanym encefalografią nadciśnieniową. Ponieważ nadciśnienie nie powoduje żadnych niepokojących objawów, nie boli, można wykryć je tylko wówczas, gdy regularnie mierzy się ciśnienie.
Jeśli ktoś jest ogólnie zdrowy, to wystarczy, że je skontroluje raz w roku, począwszy od 18. roku życia. To wystarczy. Dodatkowo podczas każdej wizyty u lekarza rodzinnego pacjent powinien mieć mierzone ciśnienie. Jeśli okaże się, że wynosi ono np. 140/90 mmHg, lekarz jeszcze podczas tej samej wizyty powinien zmierzyć pacjentowi 3 razy ciśnienie na obu rękach.
Warto też zaznaczyć, że do kolejnych pomiarów wybiera się tę rękę, na której wynik był wyższy (ciekawostka: lewo czy praworęczność nie decyduje, w której kończynie mamy wyższe ciśnienie).
Ponieważ na podstawie pomiarów z jednej wizyty nie można rozpoznać nadciśnienia, lekarz powinien wyznaczyć kolejne spotkanie w niedługim czasie. I znów powtórzyć całą procedurę mierzenia ciśnienia. Dopiero jeśli średnia z tych wszystkich pomiarów będzie wynosiła co najmniej 140/90 mmHg, rozpoznaje się nadciśnienie. Jeśli jednak pojedynczy wynik pomiaru wyniesie 180/110 mmHg lub więcej, wówczas chorobę rozpoznaje się od razu.
Samodzielne pomiary są bardziej wiarygodne
Lekarz może też zlecić pacjentowi samodzielne dokonywanie takich kontrolnych pomiarów. Są to tzw. domowe pomiary ciśnienia tętniczego (patrz ramka). Jest to czynność również wykonywana według określonego schematu.
Muszą być spełnione przy tym następujące warunki:
- pacjent musi mieć odpowiedni sprzęt do mierzenia (zaleca się używanie automatycznych aparatów spełniających ustalone kryteria dokładności, czyli z certyfikatem, z mankietem zakładanym na ramię),
- powinien być poinstruowany, jak prawidłowo dokonać pomiaru,
- postępować według określonych zasad. Takie domowe pomiary (jeśli wykonujemy je prawidłowo) są bardziej przydatne w rozpoznaniu nadciśnienia niż te w gabinecie lekarskim lub ambulatorium.
Pierwsza pomoc przy skoku ciśnienia
Nagły skok ciśnienia może objawiać się zawrotami głowy, zaczerwienieniem na twarzy, mdłościami. Warto wiedzieć, co wtedy zrobić.
1. Zmierz ciśnienie - Jeżeli górne ciśnienie (tzw. skurczowe) wynosi 180 mmHg lub więcej albo dolne ciśnienie (tzw. rozkurczowe) - ok. 120 mmHg, wzywamy pogotowie.
2. Zażyj leki - jeśli lekarz przepisał ci środek z zaleceniem, aby zażyć go w takim właśnie wypadku, łyknij jedną dawkę. Preparat taki zwykle działa krótko, lepiej więc nie rezygnować z pomocy lekarza, wezwij pogotowie lub wybierz się do szpitala na izbę przyjęć.
3. Odpocznij - zapewnijmy sobie dopływ świeżego powietrza. Połóż się wygodnie - w takiej pozycji ciśnienie naturalnie się obniża. Głęboko oddychaj i nie zmieniaj gwałtownie pozycji.
4. Zapewnij sobie spokój - jeśli w pokoju jest kilka osób, poproś żeby wyszły. Niech zostanie przy tobie tylko jedna osoba. Dzięki temu będziesz miała zapewnioną opiekę oraz spokój.