Wygraj z nerwicą

Czym różni się zwykła nerwowość od nerwicy? Nerwowość to objaw zaburzeń układu nerwowego wywołany codziennym pośpiechem i stresem.

Nerwica to szczególny stan psychiki. Jej podstawowym objawem jest lęk, który może mieć różne formy - napadów paniki, stałego niepokoju i zamartwiania się, lub dotyczyć konkretnych sytuacji, lub przedmiotów. Nie tylko utrudnia on życie, ale potrafi z niego wyłączyć i je zniszczyć. Chorzy nie zdają sobie sprawy, skąd biorą się dolegliwości.

Jeśli miewasz stany lękowe, najlepiej zwróć się do lekarza psychiatry. Pierwsza wizyta sprowadza się do długiej rozmowy. Jej celem jest rozpoznanie rodzaju lęku, co służy postawieniu ścisłej diagnozy (rodzaj lęku determinuje rodzaj nerwicy) i podjęciu decyzji o sposobie leczenia.

Czy wystarczy psychoterapia, która od ponad wieku jest podstawą terapii nerwic, czy też konieczne są także środki farmakologiczne? Zależnie od tej decyzji, leczenie poprowadzą psychiatra z psychoterapeutą lub tylko psychoterapeuta.

Na podstawie zebranych informacji, również o przyczynie lęku, psychiatra może już na pierwszej wizycie założyć cel terapii: czy będzie nim pełne wyleczenie, czy takie wzmocnienie psychiki, które wyzwoli u pacjenta dystans do sytuacji i chęć ponownego uczestnictwa w życiu.

Leki, które stosuje się w leczeniu nerwic, choć historycznie nazywane "antydepresyjnymi", mają działanie wielokierunkowe. Nie tylko poprawiają nastrój, ale - przede wszystkim - zmniejszają lęk, a nawet łagodzą dolegliwości somatyczne (czyli cielesne), których przyczyna tkwi w emocjach (np. bóle brzucha czy kołatanie serca).

Najczęściej stosowanymi lekami są tu selektywne inhibitory zwrotnego wychwytu serotoniny, czyli grupa SSRI (Selective Serotonin Reuptake Inhibitor). Mają one wysoki potencjał terapeutyczny, a ich działania niepożądane, którymi bywają nudności, wymioty i uczucie dyskomfortu w jamie brzusznej, dotyczą niewielkiej grupy pacjentów. Występują one zazwyczaj tylko w pierwszych dwóch tygodniach terapii i rzadko zmuszają do jej przerwania.

Przyjmując leki antydepresyjne nowej generacji, pacjent funkcjonuje w zasadzie bez ograniczeń (nie musi np. rezygnować z prowadzenia samochodu). Mimo swoich oczywistych zalet, stopień skuteczności działania tych leków zależy jednak zawsze od... pacjenta: jego indywidualnej reakcji na substancję czynną preparatu, od stopnia komplikacji jego sytuacji życiowej, jak również od tego, czy jednocześnie poddaje się on psychoterapii i podejmuje próby wprowadzenia zmian do swojego dotychczasowego życia.

Niekiedy zachodzi też potrzeba dodatkowego zastosowania leków uspokajających, np. pochodnych benzodwuazepiny, które złagodzą napięcie związane z lękiem. Ich przyjmowanie trwa zwykle 4-6 tygodni i wiąże się z wieloma ograniczeniami (np. z zakazem prowadzenia pojazdów mechanicznych).

W leczeniu nerwic stosuje się dziś zwykle dwa rodzaje psychoterapii: psychoterapię psychodynamiczną, opartą na założeniach psychoanalizy (tj. uświadomieniu pacjentowi podłoża i znaczenia jego objawów), oraz psychoterapię poznawczo-behawioralną, dysponującą technikami ich zwalczania.

Jedną z takich technik, stosowaną w przypadku fobii, jest technika odczulania. Polega ona na poddawaniu pacjenta stopniowej ekspozycji na coraz bardziej zaawansowany bodziec (np. wyobrażenie pająka, zdjęcie pająka, pająk). Terapia poznawczo-behawioralna prowadzona jest zazwyczaj w ramach 12-15 spotkań.

Długość terapii psychodynamicznej jest indywidualna i zależy od tempa postępów pacjenta w rozumieniu swoich zaburzeń (koszt jednego spotkania w placówce prywatnej: 130-150 zł).