Uzdrowiska Podkarpacia

Największą sławę spośród podkarpackich źródeł zdobyła położona w lasach w pobliżu Iwonicza-Zdroju „Bełkotka”. W obudowanym kamienną cembrowiną stawku woda „bełkoce” na skutek ulatniania się gazu ziemnego, co dało początek nazwie tego źródła. Sekret słynnego źródła łatwo, niestety, wyjaśnić naukowo.

Na Podkarpaciu, które jest przecież kolebką światowego przemysłu naftowego, naturalne wycieki ropy naftowej i gazu ziemnego występują w wielu miejscach. Od początku istnienia w Iwoniczu uzdrowiska (drugiej połowy XVI w), „Bełkotka” była atrakcją dla kuracjuszy, źródłem natchnienia dla malarzy i poetów.

Pierwszą wzmiankę na temat płonącego źródła spotykamy w 1639 r. w piśmie sekretarza króla Władysława IV: „Wody z tych źródeł mają barwę wody deszczowej w kolor cytrynowy wpadającą, wydają woń jakby bursztynu zapalonego, olejkiem ziemnym są przejęte, dlatego, gdy w nich proch lub papier zapalony wpuści, zajmują się płomieniem i nie gasną łatwo”.

Jedna z legend głosi, że w spokojną niegdyś toń „Bełkotki” uderzył złośliwy piorun. Sadzawka go uwięziła, stąd woda w niej ciągle kotłuje. Odtąd burze już nie grożą miasteczku. Ścieżka wiodąca do „Bełkotki” to chyba najstarsza trasa spacerowa w Iwoniczu. Ci, którzy preferują dłuższe spacery, mogą za znakami szlaku czerwonego wybrać się do Rymanowa-Zdroju

Już 400 lat temu chodzono tu turystycznie. Rozpoczyna się tuż za muszlą koncertową i prowadzi łagodnie w górę utwardzonym deptakiem, którego zakola za chwilę skrywają się w cieniu starodrzewia.

Siostrzane uzdrowisko jest oddalone o 1,5 godziny marszu. Spod willi Bazar trzeba wspiąć się stokiem Borowinowej na grzbiet Suchej Góry. Stamtąd widać już kościół św. Stanisława Biskupa w Rymanowie. Wśród kuracjuszy tego zdroju byli m.in.: stryj cesarza Franciszka, pisarz Stanisław Wyspiański i kompozytor Ludomir Różycki.

Dojazd: Oba uzdrowiska leżą w Beskidzie Niskim, na południowym krańcu województwa podkarpackiego, w pobliżu granicy ze Słowacją. Prowadzi tu droga krajowa nr 19, z której należy zjechać w Miejscu Piastowym w kierunku wschodnim. Z większości dużych miast Polski kursuje regularna komunikacja autobusowa. Najbliższa stacja kolejowa znajduje się w Krośnie (ok. 15 km).

Specjalizacja sanatoryjna: Podstawowe kierunki kuracji leczniczych dotyczą schorzeń: układu dolnych i górnych dróg oddechowych, ortopedyczno-urazowych, reumatologicznych i kardiologicznych. Są organizowane specjalne turnusy odchudzające.

Zasoby naturalne: Lecznictwo uzdrowiskowe opiera się na wodach mineralnych i własnych złożach borowiny. Źródła mineralne wykorzystywane są w kuracjach pitnych i w kąpielach.

Klimat: Okoliczne góry i lasy chronią zdrojowiska przed gwałtownymi wiatrami. Klimat ma charakter podgórski, leśny, łagodny z cechami klimatu podalpejskiego. Powietrze jest idealnie czyste, przesycone balsamiczną wonią żywicy, o zwiększonej ilości ozonu. Szczególnie polecaną formą relaksu jest spacer po zdrojowym parku.