Odkryty krytyk
Najczęściej pojawia się gdy podejmujesz nowe wyzwania. Zakłóca Twój spokój, ocenia Cię i odbiera radość. „Mogłaś to zrobić lepiej”, „znowu Ci nie wyszło”, „do niczego się nie nadajesz” to jego ulubione zwroty.
Podkopuje Twoją odwagę do działania i obniża pewność siebie. Udaje, że jest Twoim przyjacielem, ale gdy mu się bliżej przyjrzysz dostrzeżesz, że nieustannie sabotuje Twoje marzenia i plany. Czas zatem zdemaskować ten osłabiający głos – odkryć Twojego wewnętrznego krytyka.
Wyobraź sobie, że Twoje myśli przypominają muzykę, która gra w Twojej głowie i towarzyszy Ci na każdym kroku. Postaraj się ją usłyszeć. Jak się teraz czujesz? W jaki nastrój Cię wprawia? Czy jest pozytywna, optymistyczna i motywuje Cię do podejmowania codziennych wyzwań?
A może bywa niepokojąca i nieprzyjemna? Może czasami przeszkadza Ci w osiąganiu zamierzeń i osłabia Twoje samopoczucie? Nasze myśli wyrażone w postaci dialogu wewnętrznego mogą być wzmacniające, dodawać energii i potęgować zadowolenie z siebie. Ale mogą też przybrać postać oceniającego krytyka, który zakłóca nasz spokój, nastraja negatywnie i przeszkadza w cieszeniu się życiem.
Krytyk wewnętrzny
Krytyk wewnętrzny to zbiór negatywnych myśli na temat siebie i swoich możliwości jaki tworzy się w nas w okresie wczesnego dzieciństwa, gdy jesteśmy bardzo wrażliwi na ocenę i niezwykle zależy nam na akceptacji otoczenia. Choć trudno w to uwierzyć, krytyk powstał aby nas chronić i wspierać. Zakłada on, że jeśli skrytykuje nas jako pierwszy unikniemy błędu i nie będziemy narażeni na krytykę innych osób i na odrzucenie. Jest jak podkład muzyczny, do którego w pewnym momencie przyzwyczajamy się i przestajemy go świadomie słyszeć a tym bardziej zdawać sobie sprawę, że wpływa na nasze emocje, zachowania i decyzje, a w konsekwencji determinuje całe nasze życie. Początkowo krytyk chce naszego dobra, z czasem jednak rozrasta się i zamiast nas wzmacniać zaczyna coraz bardziej osłabiać nasze poczucie własnej wartości i pewność siebie. Z przyjaznego opiekuna staje się przepojonym lękiem wrogiem naszego rozwoju i szczęścia.
Krytyk pod lupą Twój wewnętrzny głos odzywa się w różnych sytuacjach, rozpoznasz w nim krytyka obserwując uważnie swoje emocje. Jeżeli myśl jaka się pojawia pogłębia poczucie zawstydzenia, bezradności, zniechęcenia czy smutku, jeśli osłabia nadzieję i wiarę w powodzenie, oraz gdy wywołuje niepokój – najpewniej jest to głos krytyka wewnętrznego. Na szczęście istnieje sposób na to, by zamienić raniący głos na wspierający i pozytywny dialog wewnętrzny.
Krok 1. Stop klatka czyli sprawdź co dokładnie mówi do Ciebie krytyk.
W chwili gdy towarzyszą Ci te niekomfortowe uczucia zrób stop klatkę, zatrzymaj się i zidentyfikuj co mówi do Ciebie krytyk, zastanów się jakie myśli pojawiają się w Twojej głowie i zapisz je. „Za mało się postarałam”, „Mogłam zrobić więcej”, „To nie dla mnie”, „Znowu mi nie wyszło” – czy któraś z tych myśli jest Ci znana? Na pewno przypomnisz sobie jeszcze inne słowa swojego krytyka.
Krok 2. Pytanie o cenę. Gdy już zapiszesz najbardziej charakterystyczną myśl krytyka na kartce przyjrzyj się jej uważnie i odpowiedz sobie na pytania:
- Czy ta myśl mi służy? Czy wspiera mnie w realizacji mojego celu?
- Jak czuję się gdy myślę w ten sposób?
- Czy chcę się tak czuć?
- Jaka jest cena jaką płacę za słuchanie tego głosu?
Krok 3. Odpowiedz ripostą. Zastąp słowa krytyka pozytywnym stwierdzeniem, które doda Ci sił.
Krytyk ma skłonność do uogólnień i generalizacji, pokaż mu sytuację, która przeczy jego osądowi, doprecyzuj co ma na myśli. Gdy usłyszysz „Jak zwykle Ci nie wyszło” możesz mu odpowiedzieć „Co to znaczy jak zwykle? Wiele razy mi wyszło na przykład … „ Twój negatywny głos ma także słabość do używania niewłaściwych określeń a swoje sądy opiera na mrzonkach i rzadko powołuje się na konkretne dowody, dopytaj go „Czy rzeczywiście mi nie wyszło? Jakie masz na to dowody? Zrobiłam to co mogłam w danej chwili najlepiej jak potrafiłam. Jestem zadowolona, że spróbowałam.”.
I wreszcie pamiętaj o tym by dawać sobie dobro, ciepło i współczucie. Doceniaj swoje wysiłki i obdarzaj się szacunkiem. Miłość i bliskość jaką możesz okazać sobie samej jest najlepszym sposobem na pokonanie wewnętrznego krytyka.
Autor: trenerka programu Codziennie Pewna Siebie, Instytut Przemiany
Jeśli chciałabyś zdemaskować swojego wewnętrznego krytyka, nauczyć się bardziej akceptować siebie i mocniej uwierzyć w swoje możliwości. A także być bardziej pozytywnie nastawiona do codziennych wyzwań. Odnaleźć odwagę i moc do realizacji swoich marzeń – zapraszamy do udziału w najbliższych warsztatach
Instytut przemiany:
- 13 kwietnia 2013 w Warszawie, warsztat "Gotowa na miłość"
- 11 maja 2013 w Warszawie, warsztat Głębokiej asertywności
- 18 - 19 maja 2013 w Warszawie, warsztat Codziennie Pewna Siebie dzięki któremu zbudujesz prawdziwą wewnętrzną pewność siebie, abyś mogła doświadczyć spełnienia w każdej dziedzinie życia. Z tego przełomowego programu skorzystało już ponad 500 kobiet!
Więcej szczegółów na temat warsztatu znajdziesz na stronie instytut przemiany.pl