Popularne napoje trafiły na czarną listę. Prosta droga do cukrzycy
Mają poprawiać samopoczucie i koncentrację, dodawać energii i ułatwiać zapamiętywanie. Tymczasem są odpowiedzialne za bóle głowy, wahania nastrojów, a nawet stany depresyjne. Rozregulowują metabolizm, przyczyniają się do cukrzycy i otyłości, a wciąż pijemy je bez opamiętania. Napoje energetyczne to najpopularniejsza używka wśród dzieci, nastolatków i młodych dorosłych. W 2022 r. Polacy kupili ponad 800 mln puszek energetyków. Sprawdź, co zawierają te napoje i jak wpływają na nasz organizm.
Spis treści:
Jak często Polacy piją napoje energetyczne?
W ostatnich latach na całym świecie znacznie wzrosło spożycie napojów energetycznych wśród nastolatków i młodych dorosłych. Według badań sięgało po nie prawie 70% nastolatków, w tym 10% niemal codziennie. Jeszcze bardziej przerażający jest fakt, że energetyki pije nawet co piąte dziecko w wieku 6-10 lat. Na szczęście sprzedaż napojów energetycznych została ograniczona ustawą, która weszła w życie 1 stycznia 2024 r. Od tej pory energetyki zyskały status używki zbliżony do alkoholu i nie mogą być sprzedawane osobom poniżej 18. roku życia. Wciąż jednak wielu dorosłych nie zdaje sobie sprawy z ich negatywnego wpływu na zdrowie.
Co zawierają napoje energetyczne?
Mało kto zdaje sobie sprawę, że w małej puszce napoju energetycznego znajduje się nawet 10 łyżeczek cukru. Nie bylibyśmy w stanie wypić herbaty z taką ilością cukru, ale dzięki różnym dodatkom słodki smak w napojach nie jest aż tak intensywny. Nie znaczy to jednak, że nie wchłania się do organizmu. W energetykach znajdziemy też spore dawki kofeiny (w zależności od ilości to równowartość 2-4 filiżanek kawy) i tauryny oraz barwniki, witaminy, aromaty i regulatory kwasowości.
Wpływ energetyków na serce
Duże dawki kofeiny mają negatywny wpływ na serce i cały układ krążenia. Zwiększają ryzyko odwodnienia i podnoszą ciśnienie tętnicze. Dość często wywołują uczucie kołatania serca. Szczególnie niebezpieczne jest łączenie energetyków z alkoholem czy napojami zawierającymi guaranę. To mieszanka wybuchowa, która znacznie zwiększa ryzyko arytmii, zawału serca, a nawet udaru. Naukowcy udowodnili też, że regularne spożywanie napojów zawierających duże ilości cukru aż o 30% zwiększa ryzyko zgonu - najczęściej z powodu chorób sercowo-naczyniowych, ale też nowotworów.
Wpływ energetyków na układ nerwowy
Energetyki są szczególnie popularne wśród uczącej się młodzieży. Wciąż popularny jest mit, że napoje z kofeiną w cudowny sposób poprawiają pamięć i koncentrację oraz pozwalają zachować dobre samopoczucie po nieprzespanej nocy. Eksperci biją na alarm, że jest wprost przeciwnie. Napoje energetyczne pobudzają, ale na krótko. Zawierają dużo cukru, który szybko dodaje energii, ale też nagle powoduje spadki nastroju. Udowodniono, że częste spożycie energetyków u dorosłych osób wywołuje bóle głowy, rozdrażnienie, problemy z zasypianiem i złe samopoczucie kolejnego dnia. U młodzieży problem jest jeszcze większy - badania naukowców wykazały, że nastolatki, które piły napoje energetyczne kilka razy w tygodniu, były nadpobudliwe, miały problemy z nauką i trudniej było im panować nad emocjami. Część z nich zaczęła cierpieć na stany lękowe, a nawet stany depresyjne. Może się to też wiązać z niezdrowym stylem życia - wiele młodych osób nie zachowuje higieny snu, a zmęczenie próbuje pokonać za pomocą substancji psychoaktywnych.
Energetyki a cukrzyca i otyłość
Częste spożywanie napojów energetycznych to prosta droga do cukrzycy i innych chorób metabolicznych, w tym otyłości. Dostarczanie dużych ilości cukrów prostych w krótkim czasie wywołuje gwałtowne skoki glukozy we krwi. Obciąża to trzustkę, zwiększa apetyt na kolejne słodkie produkty i zmniejsza wrażliwość komórek naszego ciała na insulinę. Energetyki zaburzają też metabolizm i sprzyjają szybszemu odkładaniu się tkanki tłuszczowej.
Energetyki a układ pokarmowy i trawienny
Napoje energetyczne negatywnie wpływają też na układ pokarmowy i trawienny. Duże dawki kofeiny mogą wywoływać bóle brzucha i zaburzenia żołądkowo-jelitowe. Zarówno kofeina, jak i tauryna są też dodatkowym obciążeniem dla wątroby. Energetyki zaburzają też pracę jelit i sprzyjają powstawaniu stanów zapalnych tego narządu. Lekarze alarmują, że osoby regularnie pijące słodkie napoje są znacznie bardziej narażone na nowotwór jelita grubego.
Czytaj także:
Źródło:
Narodowe Centrum Edukacji Żywieniowej
Gov.pl