Jak nasze ciało reaguje na upał
Na wysokie temperatury najbardziej narażone są dzieci do 2. roku życia i osoby starsze. Systemy regulacji temperatury ciała u maluchów są bowiem jeszcze nie w pełni wykształcone, natomiast u seniorów już nie tak sprawne jak wcześniej. Ponadto wiele osób powyżej 65. roku życia ma kłopoty z układem krążenia, oddychaniem, a upał stanowi dodatkowe obciążenie.
Senny mózg
Gdy na zewnątrz jest coraz goręcej, organizm próbuje utrzymać temperaturę ciała na poziomie mniej więcej 37°C. Ten proces koordynuje, niezależnie od naszej woli, ośrodek termoregulacji w podwzgórzu mózgu.
Gruczoły potowe zaczynają wytwarzać pot, a podczas jego parowania organizm pozbywa się nadmiaru ciepła.
Wydalamy nagrzaną parę wodną z oddechem, co również chłodzi organizm.
Niestety wraz z potem tracimy dużo wody i elektrolitów (sód, potas, magnez). Krew gęstnieje i przenosi mniej tlenu i składników odżywczych. Zwiększa się ryzyko niedotlenienia serca czy ośrodkowego układu nerwowego.
Duża ilość oddawanego ciepła sprawia, że rozszerzają się naczynia krwionośne, a to może skutkować spadkiem ciśnienia tętniczego. Aby je wyrównać, serce zaczyna coraz szybciej pracować, co z kolei zbyt je obciąża. Niedotleniony mózg reaguje sennością i spadkiem koncentracji - tak domaga się od organizmu niższej aktywności, dzięki czemu będzie produkował mniej ciepła.
Czym grozi gorąco?
Jeśli przez wiele dni narażona byłaś na oddziaływanie wysokich temperatur, zbyt mało piłaś i nie uzupełniałaś soli, którą przecież też traciłaś na skutek pocenia się - może dojść do wyczerpania cieplnego. Objawy, które powinny cię zaniepokoić, to skurcze, znużenie, zawroty głowy, mdłości.
Gdy nie zareagujesz w porę, wyczerpanie może się przekształcić w udar cieplny. Dochodzi do niego, kiedy zawiodą mechanizmy termoregulacji i ciało nie potrafi się schłodzić. Upał trudno znieść, nawet gdy nic nam nie dolega, ale gdy chorujemy, staje się jeszcze groźniejszy.
Jeśli masz problemy z sercem - szczególnie dbaj o uzupełnianie elektrolitów, które tracisz wraz z potem. Zaburzona równowaga między sodem i potasem może prowadzić do zawału serca. Gdy masz cukrzycę, w upały częściej kontroluj poziom cukru we krwi. Wyższa temperatura i wilgotność wpływają na wchłanianie insuliny, a to może skutkować wahaniami glikemii.
Chorujesz na kamicę nerkową? Pij więcej niż 3 litry płynów dziennie. Gdy organizm się mocno poci i tracisz wodę, zagęszcza się mocz, co w kamicy jest niebezpieczne. Jeżeli cierpisz na astmę czy POChP, w gorące dni musisz się liczyć z nasileniem objawów. Wysoka temperatura prowadzi bowiem do nadmiernego wysuszenia dróg oddechowych, a w rozgrzanym powietrzu unosi się więcej alergenów i kurzu.
